Ένας στους τέσσερις πολίτες χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της εμπλοκής τους σε τροχαίες συγκρούσεις με βαρέα οχήματα, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC), μέλος του οποίου είναι το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς».
Σύμφωνα με τη νέα Έκθεση που συνέταξε το ETSC για την ασφάλεια των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, 3.310 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους με βάση τα επίσημα στοιχεία σε τροχαία δυστυχήματα όπου εμπλέκονταν βαρέα οχήματα (HeavyGoodsVehicles – HGV) άνω των 3,5 τόνων, σε 27 χώρες της ΕΕ το 2018. Την ίδια χρονιά, 2.630 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε τροχαίες συγκρούσεις όπου εμπλέκονταν ελαφρά εμπορευματικά οχήματα (LightGoodsVehicles – LGV) κάτω των 3,5 τόνων.
Το ETSC ανησυχεί ιδιαίτερα για τους κινδύνους που συνδέονται με τα βαρέα οχήματα. Με βάση τα δεδομένα, πολλοί περισσότεροι χρήστες του δρόμου χάνουν τη ζωή τους σε τροχαίες συγκρούσεις όπου εμπλέκονται βαρέα οχήματα, από ό, τι σε συγκρούσεις με τα υπόλοιπα οχήματα. Επιπροσθέτως, κατά τη χρονική περίοδο των 9 ετών που εξετάζει η συγκεκριμένη έκθεση, οι θάνατοι σε τροχαίες συγκρούσεις με βαρέα οχήματα μειώθηκαν με πολύ πιο αργό ρυθμό από ό,τι σε συγκρούσεις που αφορούσαν άλλα οχήματα.
Από το 2010 στην ΕΕ, οι θάνατοι από τροχαία όπου εμπλέκονταν βαρέα οχήματα έχουν μειωθεί κατά 1,8% ετησίως, σε αντίθεση με μείωση κατά 2,8% για όλα τα άλλα οχήματα.
Την περσινή χρονιά, η ΕΕ συμφώνησε να αυξήσει τα ελάχιστα όρια ασφαλείας για τα νέα φορτηγά από το 2026, όπως π.χ. με το να δώσει τη δυνατότητα στους οδηγούς να βλέπουν πολύ ευκολότερα τους άλλους χρήστες της οδού με μεγαλύτερα παρμπρίζ και διαφανείς επιφάνειες στις πόρτες, και απαιτώντας συστήματα ανίχνευσης πεζών και ποδηλατών.
Καθώς οι τεχνικές λεπτομέρειες βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας, το ETSC ζητά την εφαρμογή υψηλών προδιαγραφών. Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, το ETSC προτείνει στις τοπικές αρχές να ακολουθήσουν το παράδειγμα πόλεων όπως του Λονδίνου, που δίνει την άδεια σε φορτηγά να εισέρχονται στο κέντρο της πόλης ανάλογα με το επίπεδο ασφαλείας τους.
To ETSC ζητά επίσης τη δημιουργία υποδομών που προστατεύουν καλύτερα τους ευάλωτους χρήστες από την επαφή με οχήματα που μεταφέρουν εμπορεύματα, όπως ποδηλατοδρόμους διαχωρισμένους από την υπόλοιπη κυκλοφορία.
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του ETSC, κ. Antonio Avenoso, δήλωσε τα εξής:«Τις τελευταίες εβδομάδες με την πανδημία του COVID-19 παρατηρήσαμε ολόκληρες πόλεις σε όλη την Ευρώπη να προσαρμόζουν ταχύτατα τις οδικές υποδομές τους για να καλύψουν τις αυξημένες απαιτήσεις για ποδηλασία και πεζοπορία. Αυτό δείχνει πόσο σχετικά απλό είναι να αποφασιστούν μέτρα που σώζουν ζωές, καθώς και πόσο σημαντική είναι η πολιτική βούληση για την υλοποίηση δραστικών αλλαγών».
«Εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους παγκοσμίως σε τροχαία δυστυχήματα. Η τελευταία αυτή κρίση στον τομέα της δημόσιας υγείας, σε παγκόσμιο επίπεδο, φέρνει μαζί της την ευκαιρία να αναδιαμορφώσουμε το σύστημα μεταφορών μας με τέτοιο τρόπο ώστε να ενισχυθεί η υγεία, να μειωθούν οι τραυματισμοί στο δρόμο και να αποσυμφορηθούν τα συστήματα υγείας μακροπρόθεσμα».
Η κυρία Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, Πρόεδρος του Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς», δήλωσε ότι «Το Ινστιτούτο, εντοπίζοντας καιρό πριν την υψηλή επικινδυνότητα της συνύπαρξης στο δρόμο των βαρέων οχημάτων με όλους τους υπόλοιπους χρήστες, έχει εκδώσει ενημερωτικά φυλλάδια με χρήσιμες οδηγίες και έχει δημιουργήσει εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία έχουν παρακολουθήσει επαγγελματίες οδηγοί.».
H κα Δανέλλη-Μυλωνά ανέφερε επίσης τα εξής: «Ο φυσικός διαχωρισμός της κίνησης των βαρέων οχημάτων από τους ευάλωτους χρήστες είναι πρωταρχικής σημασίας για την αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ τους. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις του Δήμου Αθηναίων για τη δημιουργία του ‘Μεγάλου περιπάτου’ μας βρίσκουν σύμφωνους και προτρέπουμε και τους υπόλοιπους Δήμους της Ελλάδας, με αφορμή τον πρόσφατο νόμο που επιτρέπει την κατάληψη του οδοστρώματος για τη χρήση του από τους μετακινούμενους με ήπια μέσα μεταφοράς, να υιοθετήσουν αντίστοιχες στρατηγικές μετασχηματισμού του δημόσιου χώρου. Τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) που είναι υπό εκπόνηση σε 160 Δήμους της χώρας αποτελούν ιδανική συγκυρία για αλλαγή νοοτροπίας στη χώρα μας. Η βιώσιμη κινητικότητα έχει σημαντικό ρόλο στα πιστοποιημένα εκπαιδευτικά προγράμματα του Ι.Ο.ΑΣ. για όλες τις ηλικιακές ομάδες καθώς και στις εκστρατείες ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης του Ινστιτούτου – προγράμματα που προωθούν τα οφέλη που έχουν για τον άνθρωπο και το περιβάλλον οι εναλλακτικοί αυτοί τρόποι μετακίνησης, όπως το περπάτημα και η μετακίνηση με ποδήλατο, εφόσον όμως ακολουθούνται πάντα οι κανόνεςασφάλειας στο δρόμο.».
Το ETSC συνιστά επίσης μια σειρά άλλων μέτρων για την ενίσχυση της ασφάλειας στις εμπορευματικές μεταφορές και την αντιμετώπιση βασικών κινδύνων, όπως της ακατάλληλης ταχύτητας, της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, της κόπωσης, της απόσπασης της προσοχής και της μη χρήσης ζώνης ασφαλείας. Οι συστάσεις αφορούν στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, στα κράτη μέλη της ΕΕ, σε άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καθώς και στις τοπικές Αρχές.