Ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών της Αθήνας (ΟΑΣΑ) βρίσκεται στο τελικό στάδιο δημοπράτησης ενός πρωτοποριακού – καινοτόμου συστήματος, το οποίο θα επιτρέπει την πρόγνωση και αποφυγή εμφάνισης βλαβών στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ, μέσω της αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης.
Πρόκειται για το ολοκληρωμένο σύστημα «Προγνωστικής διάγνωσης της τεχνικής κατάστασης των οχημάτων με τη χρήση Μηχανικής Μάθησης» (Προ.Μη.Σ) και αφορά την εγκατάσταση ειδικών αισθητήρων στα οχήματα της εταιρείας Οδικές Συγκοινωνίες (ΟΣΥ), μέσω των οποίων θα πραγματοποιούνται μετρήσεις και θα παρακολουθείται πλήρως και σε πραγματικό χρόνο η τεχνική κατάσταση του κάθε οχήματος.
Για το σύστημα αυτό, που θα ενσωματωθεί στον τομέα συντήρησης των οχημάτων της ΟΣΥ, αναφέρθηκε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ Νίκος Αθανασόπουλος, στη διάρκεια συζήτησης που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών και επισήμανε ότι: «Η τεχνολογία είναι το κύριο μέσο βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών από τον ΟΑΣΑ προς τον πολίτη.»
Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα
Με την αξιοποίηση των τεχνολογιών «Iot» και «Machine Learning», οι φορείς υλοποίησης του συγκοινωνιακού έργου θα μπορούν να παρακολουθούν την κατάσταση κάθε οχήματος, να λαμβάνουν αποφάσεις ως προς την ανάγκη συντήρησής τους βάσει της πραγματικής κατάστασής τους, ενώ παράλληλα θα μπορούν να οργανώνουν καλύτερα την τεχνική βάση, κυρίως σε επίπεδο διαθεσιμότητας ανταλλακτικών.
Η διαδικασία «predictive maintenance», αναμένεται να περιορίσει σημαντικά τα λειτουργικά κόστη και να αυξήσει τη διαθεσιμότητα του στόλου των οχημάτων σε καθημερινή βάση. Το σύστημα θα ενημερώνεται διαρκώς με τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τους αισθητήρες, καθώς και με ιστορικά δεδομένα βλαβών, τα οποία και θα επεξεργάζεται συνδυαστικά, αξιοποιώντας τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης για να προβλέπει μεγάλες ή και μικρές βλάβες, προτού αυτές εμφανιστούν στο όχημα.
Με τον τρόπο αυτό, θα πραγματοποιούνται έγκαιρα όλες οι απαραίτητες ενέργειες συντήρησης και θα αποτρέπεται η ανάγκη επισκευής του οχήματος με πολλαπλάσιο κόστος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΑΣΑ, η εφαρμογή του νέου συστήματος θα έχει πολλαπλά οφέλη για τις Συγκοινωνίες της Αθήνας.
Με κάθε όχημα της ΟΣΥ να πραγματοποιεί περισσότερα από 200 χιλιόμετρα την ημέρα, κατά μέσο όρο (περισσότερα σε σχέση με αντίστοιχες ευρωπαϊκές πόλεις), ο αριθμός των βλαβών που καλείται να διαχειριστεί η Τεχνική Βάση της ΟΣΥ, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ενώ το κόστος συντήρησης και επισκευής αποτελεί πλέον πάνω από το 18% του συνολικού κόστους λειτουργίας.
Σημαντικά οφέλη
Με το νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα περιοριστεί σημαντικά το λειτουργικό κόστος της ΟΣΥ, εξυγιαίνοντας τα οικονομικά των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας. Παράλληλα, ο περιορισμός του αριθμού των οχημάτων που θα είναι παροπλισμένα λόγω βλαβών, θα έχει ως αποτέλεσμα να βγαίνουν περισσότερα οχήματα στους δρόμους της πρωτεύουσας, να αυξηθεί η συχνότητα των δρομολογίων, να μειωθούν οι χρόνοι αναμονής των επιβατών στις στάσεις και τελικά να βελτιωθεί το επίπεδο εξυπηρέτησης συνολικά του επιβατικού κοινού.
O σχεδιασμός του ΟΑΣΑ προβλέπει την εγκατάσταση του συστήματος σε περισσότερα από 860 οχήματα, λεωφορεία και τρόλλεϋ. Το έργο πρόκειται να χρηματοδοτηθεί σε ποσοστό 100% από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου, ο ΟΑΣΑ ολοκλήρωσε ήδη τη σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών -οι οποίες και τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση- και είναι σε θέση να προκηρύξει το έργο, αμέσως μόλις εκδοθεί η σχετική απόφαση ένταξης στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
Σημειώνεται ότι είναι το πρώτο έργο για λεωφορεία και τρόλεϊ που σχεδιάζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ ελάχιστα αντίστοιχα συστήματα λειτουργούν διεθνώς σε επίπεδο αστικών συγκοινωνιών. Σύμφωνα με το διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΑΣΑ Νίκο Αθανασόπουλο, το «Προ.Μη.Σ.» αποτελεί ένα από τα έργα πρώτης προτεραιότητας που έχει προγραμματίσει ο Οργανισμός για την επόμενη περίοδο και αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αναβάθμιση των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας.
Κύριος στόχος είναι η διαρκής βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού της Αθήνας, η ενίσχυση των εσόδων και ο περιορισμός του λειτουργικού κόστους.