«Η Ελλάδα αναβαθμίζεται, με πυλώνες τις ασφαλείς υποδομές και τις πράσινες μεταφορές», δήλωσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας στο Συνέδριο της Ναυτεμπορικής: «Αναβαθμίζοντας την Ελλάδα». Αναλυτικά αναφέρθηκε σε πέντε πυλώνες δράσης και πρωτοβουλιών, που βρίσκονται στον πυρήνα της στρατηγικής στόχευσης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Ο πρώτος πυλώνας αφορά σε πολλά, μικρά και μεγάλα έργα, σε ολόκληρη τη χώρα, τα οποία υλοποιούνται, όπως το Μετρό Θεσσαλονίκης, ο Ε65, ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος, η οδική σύνδεση Άκτιο Αμβρακία, ο ΒΟΑΚ, το Flyover στη Θεσσαλονίκη, οι οδικοί άξονες Μπράλος – Άμφισσα και Ιωάννινα Κακαβιά, 10 μεγάλα, εθνικής σημασίας αντιπλημμυρικά έργα, ύψους 344 εκατ. ευρώ και 49 μεγάλα αρδευτικά έργα, προϋπολογισμού 642 εκατ. ευρώ.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στις χρηματοδοτικές πηγές που αξιοποιεί το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την υλοποίηση νέων έργων και την συντήρηση των υφιστάμενων. Πρόκειται για εθνικούς, αλλά και ευρωπαϊκούς πόρους, με τη συμμετοχή και συμβολή και του ιδιωτικού τομέα, μέσω – μεταξύ άλλων – των παραχωρήσεων και των Συμβάσεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
Ο τρίτος πυλώνας αφορά στην ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, με στόχο την «πράσινη μετάβαση» στις μεταφορές.
Ο τέταρτος πυλώνας αφορά στην ολοκλήρωση της δύσκολης άσκησης της προμήθειας 250 νέων ηλεκτροκίνητων λεωφορείων για την ανανέωση του στόλου των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης, στο τέλος Απριλίου του 2024.
Ο πρώτος πυλώνας αφορά στην ανάπτυξη ενός μοντέλου βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στον βιώσιμο σχεδιασμό των μεταφορικών συστημάτων, όχι μόνο σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης, μέσω των μεγάλων έργων που υλοποιούνται, αλλά και μέσω των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ), του κύριου εργαλείου σχεδιασμού για τους Δήμους και τις Περιφέρειες, τα οποία συμβάλλουν στη μείωση της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας και τη βελτίωση των συνθηκών μετακίνησης στις πόλεις μας.
Όσον αφορά το ζήτημα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας ο κ. Σταϊκούρας τόνισε: «Στο ΥΠΥΜΕ, ο σχεδιασμός της βιώσιμης αστικής κινητικότητας γίνεται πράξη. Θέτουμε, δηλαδή, τον πολίτη – επιβάτη στο επίκεντρο του σχεδιασμού της κινητικότητας, ώστε να διευκολύνουμε τη μετακίνησή του και να βελτιώσουμε τις συνθήκες μεταφορών με βιώσιμο τρόπο».
Πιο συγκεκριμένα ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών τόνισε μεταξύ άλλων: «Ο τομέας των υποδομών και των μεταφορών λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής της οικονομικής μεγέθυνσης μιας χώρας, αλλά και ως παράγοντας βιώσιμης ανάπτυξης, με άμεσο, θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των πολιτών.
Οι παρεμβάσεις σε όλη την επικράτεια, των τελευταίων δεκαετιών, με μεγαλύτερα και μικρότερα έργα, σε οδικούς άξονες, αεροδρόμια, λιμάνια, γέφυρες, μετρό, αγροτικές υποδομές, αντιπλημμυρικά έργα κ.α., το επιβεβαιώνουν.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, έχοντας στον πυρήνα της στρατηγικής του στόχευσης:
-την αποτελεσματική προώθηση των έργων που υλοποιούνται ή/και σχεδιάζονται,
-την ενίσχυση της ασφάλειας των υποδομών και των μεταφορών,
-τη βελτίωση της ποιότητας των έργων και των υπηρεσιών, αλλά και της ανθεκτικότητάς τους,
-την αύξηση της αποδοτικότητας των εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων, και
-την ενίσχυση των «πράσινων» υποδομών και μεταφορών, ως απάντηση και απέναντι στην πρόκληση της εντεινόμενης κλιματικής κρίσης.
Έτσι, στο πεδίο πολιτικής μας ευθύνης, η Ελλάδα αναβαθμίζεται.
Αναβαθμίζεται, με πυλώνες τις ασφαλείς υποδομές και τις πράσινες μεταφορές.
Ενδεικτικά, θα αναφερθώ σε 5 άξονες:
1ον. Πολλά, μικρά και μεγάλα έργα, σε ολόκληρη τη χώρα, υλοποιούνται. Το Μετρό της Θεσσαλονίκης αναμένεται να λειτουργήσει το 2ο εξάμηνο του 2024. Σημαντικό τμήμα του Ε65, μέχρι την Καλαμπάκα, παραδίδεται τους πρώτους μήνες του 2024. Ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος προχωρά, και αναμένεται, στο σύνολό του, να παραδοθεί το 2025. Ολοκληρώθηκαν σημαντικές παρεμβάσεις στην υφιστάμενη Εθνική Οδό Πατρών – Πύργου, με τις οποίες αναβαθμίστηκε, ουσιαστικά, η οδική ασφάλεια. Η οδική σύνδεση Άκτιο – Αμβρακία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, και θα παραδοθεί, στο σύνολό της, το επόμενο δίμηνο. Ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης προχωρά. Η κατασκευή της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής της Θεσσαλονίκης (Flyover), το πιο μεγάλο οδικό έργο που εκτελείται σήμερα μέσω ΣΔΙΤ, ξεκίνησε. Ο οδικός άξονας Ιωάννινα – Κακκαβιά και τμήμα του οδικού άξονα Λαμία – Καρπενήσι επαναδημοπρατήθηκαν. Ο οδικός άξονας Μπράλος – Άμφισσα, τον οποίο επισκεφτήκαμε με τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη την προηγούμενη εβδομάδα, ξεκίνησε. Ενώ υλοποιούνται, από το Υπουργείο, 10 μεγάλα, εθνικής σημασίας αντιπλημμυρικά έργα, συνολικού ύψους 344 εκατ. ευρώ, στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου. Και βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες, ύψους 28,9 εκατ. ευρώ, για 11 μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα. Στα ανωτέρω, προστίθενται 49 μεγάλα αρδευτικά έργα που έρχονται στην ευθύνη υλοποίησης του Υπουργείου από το Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προϋπολογισμού 642 εκατ. ευρώ, και τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης.
2ον. Υφίστανται, δρομολογούνται και αναζητούνται πηγές χρηματοδότησης και χρηματοδοτικά εργαλεία, για την υλοποίηση νέων έργων και την συντήρηση υφιστάμενων έργων, αξιοποιώντας εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, με τη συμμετοχή και συμβολή και του ιδιωτικού τομέα, μέσω – μεταξύ άλλων – των παραχωρήσεων και των Συμβάσεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Πηγές όπως είναι:
Οι πόροι, από το εθνικό και συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, της νέας προγραμματικής περιόδου.
-Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσα από την υφιστάμενη κατανομή πόρων και την ανακατανομή ποσών.
-Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την αποκατάσταση ζημιών που υπέστησαν οι πληγείσες περιοχές των Περιφερειών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας.
-Η δανειοδότηση – με καλούς όρους – από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και από την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
-Η χρηματοδότηση των έργων μέσα από ένα πιο υγιές και σταθερό – σήμερα – τραπεζικό σύστημα.
-Η αξιοποίηση πόρων μέσα από τον υφιστάμενο και τον μελλοντικό Μηχανισμό υπό τον τίτλο «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility).
-Και φυσικά, η άντληση πόρων από τον ίδιο τον Κρατικό Προϋπολογισμό, μέσα από την αξιοποίηση δημοσιονομικού χώρου, που σταθερά δημιουργείται τα τελευταία χρόνια.
3ον. Ενισχύεται η ηλεκτροκίνηση, με στόχο την «πράσινη μετάβαση» στις μεταφορές. Ενδεικτικά, με την δημοσίευση Κοινής Υπουργικής Απόφασης, ενισχύεται το Πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2», που αφορά στη χορήγηση κινήτρων για την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων από ιδιώτες. Συγκεκριμένα:
-Αυξάνεται ο προϋπολογισμός της Δράσης στα 65 εκατ. ευρώ, και, παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα μεταφοράς αδιάθετων πόρων από μία κατηγορία οχημάτων σε άλλη, για την οποία οι πόροι έχουν εξαντληθεί.
-Ορίζεται προθεσμία 45 ημερών για την υποβολή δελτίου παραγγελίας οχήματος από τον δικαιούχο, με καταβολή προκαταβολής ή συμφωνητικού χρονομίσθωσης με προκαταβολή.
-Η ρύθμιση αφορά αιτήσεις που έχουν ήδη εγκριθεί και συμπεριληφθεί ή θα συμπεριληφθούν σε απόφαση υπαγωγής.
-Παρατείνεται, κατά 4 μήνες, η προθεσμία υποβολής αιτήσεων στη Δράση, δηλαδή εκτείνεται μέχρι 30 Απριλίου 2024.
Με τις ανωτέρω ρυθμίσεις περιορίζεται το πλήθος των αιτήσεων που παραμένουν ανενεργές και απελευθερώνονται πόροι για την υποβολή νέων αιτήσεων από ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν άμεσα στην αγορά ηλεκτρικού οχήματος.
4ον. Δρομολογούμε την προμήθεια 250 νέων ηλεκτροκίνητων λεωφορείων για την ανανέωση του στόλου των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης, τέλος Απριλίου του 2024. Μια δύσκολη άσκηση, γιατί δεν αρκεί μόνο η παραλαβή του οχήματος. Χρειάζονται εγκαταστάσεις, σημεία φόρτισης και σημαντική αύξηση της ισχύος από τον ΔΕΔΔΗΕ. Και προς αυτή την κατεύθυνση, παρά τις δυσκολίες, εργαζόμαστε επίμονα και συστηματικά.
5ον. Επιδιώκουμε την ανάπτυξη ενός μοντέλου βιώσιμης αστικής κινητικότητας.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στον βιώσιμο σχεδιασμό των μεταφορικών συστημάτων, όχι μόνο σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης, μέσω των μεγάλων έργων που υλοποιούνται και σας προανέφερα, αλλά επίσης θέτει τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) ως το κύριο εργαλείο σχεδιασμού για τους Δήμους και τις Περιφέρειες. Μάλιστα, η θέσπιση των ΣΒΑΚ στη χώρα μας, προηγήθηκε των ενεργειών που εξελίσσονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση την τρέχουσα περίοδο για την υποχρεωτική εκπόνηση ΣΒΑΚ από τους αστικούς κόμβους του ΔΕΔ-Μ, δηλαδή για την Ελλάδα από 17 καθορισμένους ΟΤΑ, όπως προβλέπει η αναθεώρηση του σχετικού κανονισμού που ολοκληρώνεται τον επόμενο χρόνο (2024). Με τα ΣΒΑΚ καθορίζονται ρητά οι τομείς πολιτικής στους οποίους ο σχεδιασμός της κινητικότητας προτείνει μέτρα, όπως η ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, οι ήπιοι τρόποι μετακίνησης, η οδική ασφάλεια, η προσβασιμότητα για όλους, κ.α., με κοινό παρονομαστή τη μείωση της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας και τη βελτίωση των συνθηκών μετακίνησης στις πόλεις μας. Πλέον, ο σχεδιασμός της βιώσιμης κινητικότητας υλοποιείται με συγκεκριμένες αρχές, στόχους και επιδιώξεις, κοινές για όλους μας, Κυβέρνηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση. Συνεπώς, στο ΥΠΥΜΕ, ο σχεδιασμός της βιώσιμης αστικής κινητικότητας γίνεται πράξη.
Θέτουμε, δηλαδή, τον πολίτη – επιβάτη στο επίκεντρο του σχεδιασμού της κινητικότητας, ώστε να διευκολύνουμε τη μετακίνησή του και να βελτιώσουμε τις συνθήκες μεταφορών με βιώσιμο τρόπο. Το Υπουργείο μας, σε στενή συνεργασία με την Κυβέρνηση, άλλα Υπουργεία και τις Διοικήσεις των Συγκοινωνιακών Φορέων, σχεδιάζει ένα πλέγμα μέτρων, με το οποίο, επιδιώκουμε να ενισχύσουμε, έμπρακτα και αποτελεσματικά, τη βιώσιμη αστική κινητικότητα της πρωτεύουσας. Σε επόμενο χρόνο, θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε περισσότερα. Αναφέρθηκα, ενδεικτικά, σε 5 πυλώνες δράσης, που αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα αναβαθμίζεται. Με σκληρή δουλειά, ρεαλιστικό σχέδιο, πολιτική βούληση, επιμονή, μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα, μπορούμε και θα καταφέρουμε, συλλογικά, πολύ περισσότερα!»