Η Προεδρία του Συμβουλίου και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία όσον αφορά αναθεωρημένο κανονισμό σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Η νέα νομοθεσία αποσκοπεί στην οικοδόμηση αξιόπιστου και αδιάλειπτου δικτύου μεταφορών υψηλής ποιότητας που θα διασφαλίζει βιώσιμη συνδεσιμότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη χωρίς φυσικές διακοπές, σημεία συμφόρησης και ελλείποντες κρίκους.
Η προσωρινή συμφωνία επιβεβαίωσε την ανάγκη να δοθεί στα κράτη μέλη η απαραίτητη ευελιξία για να αντιμετωπίζεται η οδική ασφάλεια με τρόπο προσαρμοσμένο στις τοπικές συνθήκες και όχι με την εφαρμογή μιας ενιαίας δέσμης οδικών προτύπων. Όλες οι οδοί του κεντρικού και του εκτεταμένου κεντρικού δικτύου για την κυκλοφορία μηχανοκίνητων οχημάτων θα σχεδιάζονται, θα κατασκευάζονται ή θα αναβαθμίζονται ειδικά ώστε να διαθέτουν χωριστά οδοστρώματα για τις δύο κατευθύνσεις κυκλοφορίας, που θα διακρίνονται μεταξύ τους με διαχωριστική λωρίδα που δεν θα προορίζεται για την κυκλοφορία ή, κατ’ εξαίρεση, με άλλα μέσα. Επιπλέον, οι συννομοθέτες συμφώνησαν σχετικά με τη δημιουργία ασφαλών και προστατευμένων χώρων στάθμευσης στο κεντρικό και το εκτεταμένο κεντρικό δίκτυο, για τη διασφάλιση καλύτερων συνθηκών εργασίας και ανάπαυσης για τους επαγγελματίες οδηγούς. Οι χώροι αυτοί θα αναπτυχθούν στο κεντρικό και το εκτεταμένο κεντρικό δίκτυο με μέση μέγιστη απόσταση 150 χλμ.
«Η συμφωνία αποτελεί ορόσημο για καλύτερη και βιώσιμη συνδεσιμότητα στην Ευρώπη. Οι κατευθυντήριες γραμμές για το δίκτυο ΔΕΔ-Μ αποτελούν βασικό μέσο της πολιτικής μεταφορών της ΕΕ, το οποίο θα συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της συνοχής της ΕΕ και στην τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης» τόνισε ο Óscar Puente, Υπουργός Μεταφορών και Βιώσιμης Κινητικότητας της Ισπανίας.
Το δίκτυο αυτό θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης κινητικότητας της ΕΕ, στην ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή της ΕΕ. Το δίκτυο θα αναπτυχθεί ή θα αναβαθμιστεί σε στάδια, καθώς ο νέος κανονισμός ορίζει σαφείς προθεσμίες για την ολοκλήρωση των τριών επιπέδων του δικτύου ΔΕΔ-Μ: το κεντρικό δίκτυο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2030, το νέο εκτεταμένο κεντρικό δίκτυο έως το 2040 και το συνολικό δίκτυο έως το 2050.
Αστικοί κόμβοι
Οι συννομοθέτες υιοθέτησαν την ιδέα ενίσχυσης του αστικού επιπέδου της πολιτικής ΔΕΔ-Μ. Συνεπώς, συμφωνήθηκε ότι έως το 2027 θα πρέπει να εκπονηθεί για κάθε αστικό κόμβο ένα σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας (ΣΒΑΚ), το οποίο είναι ένα μακροπρόθεσμο, καθολικό και ολοκληρωμένο σχέδιο εμπορευματικής και επιβατικής κινητικότητας για ολόκληρη τη λειτουργική αστική περιοχή. Το σχέδιο θα μπορούσε να περιλαμβάνει σκοπούς, στόχους και δείκτες για τη στήριξη των υφιστάμενων και των μελλοντικών επιδόσεων του συστήματος αστικών μεταφορών. Και οι 424 μεγάλες πόλεις κατά μήκος του δικτύου ΔΕΔ-Μ υποχρεούνται να εκπονήσουν ΣΒΑΚ για την προώθηση της κινητικότητας μηδενικών εκπομπών και την αύξηση και βελτίωση των δημόσιων μεταφορών και των υποδομών για το περπάτημα και την ποδηλασία. Επιπλέον, οι συννομοθέτες διατήρησαν την υποχρέωση διάθεσης τουλάχιστον ενός πολυτροπικού εμπορευματικού τερματικού σταθμού ανά αστικό κόμβο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2040, εφόσον αυτό είναι οικονομικά βιώσιμο.
