Το σχέδιο δράσης της Κομισιόν για την αυτοκινητοβιομηχανία παρουσίασε πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Έλληνας Ευρωπαίος Επίτροπος Απόστολος Τζιτζικώστας.
Ο προεδρεύον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Adam Szłapka επισήμανε την ανάγκη στήριξης της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας επισημαίνοντας ότι απασχολεί πάνω από 30 εκατομμύρια άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συνεισφέρει περίπου 1 τρισεκατομμύριο ευρώ στο ΑΕΠ με αποτέλεσμα να απαιτείται επείγουσα δράση για τη διασφάλιση του μέλλοντος του κλάδου και τη διασφάλιση της συνεχούς ανάπτυξης και επιτυχίας του εντός της ΕΕ.
Ο Έλληνας Ευρωπαίος Επίτροπος ανέλυσε τις πρωτοβουλίες σε πέντε τομείς που αλλάζουν το παιχνίδι επισημαίνοντας ότι: «Κυρία Πρόεδρε, αξιότιμοι βουλευτές, η Επιτροπή χαιρετίζει θερμά αυτήν την ευκαιρία να παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο το Σχέδιο Βιομηχανικής Δράσης για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, το οποίο εγκρίθηκε στις 5 Μαρτίου.
Είναι ένα σχέδιο για να διατηρήσει τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, προμηθευτές και συναφείς τομείς υπηρεσιών καινοτόμους, ανταγωνιστικούς και σταθερά συνδεδεμένους στην Ευρώπη. Και φυσικά, είναι ένα σχέδιο για το οποίο είμαι πολύ περήφανος. Η αυτοκινητοβιομηχανία συνεισφέρει σήμερα το 7% του ΑΕΠ της ΕΕ και απασχολεί περίπου 14 εκατομμύρια ανθρώπους άμεσα και έμμεσα.
Αλλά δεν πρόκειται μόνο για αριθμούς. Η αυτοκινητοβιομηχανία είναι μέρος της ιστορίας μας και πηγή υπερηφάνειας. Σήμερα, ωστόσο, οι κίνδυνοι της εφοδιαστικής αλυσίδας, το ενεργειακό κόστος, οι ελλείψεις προσωπικού, ο προστατευτισμός και η υπερβολική εξάρτηση από τις εισαγόμενες προμήθειες παίρνουν το βάρος τους. Οι εταιρείες μας υστερούν σε στρατηγικές τεχνολογίες όπως οι μπαταρίες, το λογισμικό και στην αυτόνομη οδήγηση.
Πριν ανακοινώσω αυτό το σχέδιο δράσης, μίλησα εκτενώς με τον κλάδο, με κατασκευαστές, προμηθευτές και πολλούς άλλους. Άκουσα τις ανησυχίες τους και τις προτάσεις τους. Και το σχέδιο δράσης που προκύπτει εισάγει στην πραγματικότητα εμβληματικές πρωτοβουλίες σε πέντε τομείς που αλλάζουν το παιχνίδι και περιλαμβάνουν: καινοτομία και ψηφιοποίηση, καθαρή κινητικότητα, ανταγωνιστικότητα και ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας, δεξιότητες και ίσοι όροι ανταγωνισμού στον τομέα.
Έχουμε ήδη τη χρηματοδότηση για να κάνουμε πραγματικότητα τη φιλοδοξία με 50 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του InvestEU για καθαρή τεχνολογία και καθαρή κινητικότητα, 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Καινοτομίας για την κατασκευή μπαταριών, 1 δισεκατομμύριο ευρώ από το Horizon Europe για συνδεδεμένα και αυτόνομα οχήματα και μπαταρίες, 570 εκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Υποδομής Εναλλακτικών Καυσίμων για σημεία φόρτισης με εστίαση στα φορτηγά, χρηματοδότηση δεξιοτήτων και ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων 90 εκατομμυρίων ευρώ από το Erasmus και επιπρόσθετη χρηματοδότηση για την εκπαίδευση.
Τώρα, ξεκινώντας με την καινοτομία και την ψηφιοποίηση, πρέπει επειγόντως να ανακτήσουμε την ηγεσία μας στα οχήματα που τροφοδοτούνται με τεχνητή νοημοσύνη, είναι συνδεδεμένα και αυτοματοποιημένα, συμπεριλαμβανομένης της εμπειρίας στο αυτοκίνητο, και να προσαρμόσουμε την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Καμία χώρα στην ΕΕ δεν διαθέτει σήμερα πλήρες εγχειρίδιο κανόνων για τη χρήση αυτόνομων οχημάτων. Αλλά η Κίνα και οι ΗΠΑ προηγούνται με δοκιμές στο δρόμο και εμπορικούς φορείς.
Τώρα, λοιπόν, είναι καιρός να αξιοποιήσουμε ένα από τα μεγαλύτερα δυνατά μας σημεία που δεν είναι άλλο από την ενιαία αγορά. Πρέπει να εναρμονίσουμε σταδιακά τη νομοθεσία της ΕΕ για τα οχήματα χωρίς οδηγό. Οι διασυνοριακές δοκιμές μεγάλης κλίμακας θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις στην κυκλοφορία σε μια ευρωπαϊκή συνδεδεμένη χώρα.
Τώρα προχωρώντας στην καθαρή κινητικότητα, τα ευρωπαϊκά πρότυπα εκπομπών CO2 για νέα αυτοκίνητα και φορτηγά παρέχουν μακροπρόθεσμη βεβαιότητα στους επενδυτές και παραμένουν. Αλλά πρέπει επίσης να είμαστε ρεαλιστές. Έτσι λοιπόν αντί της ετήσιας συμμόρφωσης, προτείνουμε να δίνουμε στις εταιρείες τρία χρόνια – 2025, 2026, 2027– για να συμμορφωθούν με τους στόχους. Θα παρουσιάσουμε μια εστιασμένη τροπολογία σε αυτό και θα σας παροτρύνω, αξιότιμοι βουλευτές, να την εγκρίνετε χωρίς καμία καθυστέρηση προς όφελος της αυτοκινητοβιομηχανίας μας, γιατί δεν είναι η στιγμή –και θέλω να το τονίσω αυτό– να ανοίξουμε ξανά τις συζητήσεις για την ευρύτερη νομοθεσία. Ωστόσο, θα έχουμε την ευκαιρία να ξεκινήσουμε την αναθεώρηση αυτής της νομοθεσίας το δεύτερο εξάμηνο του 2025 αντί του 2026.
Τώρα, στο μεταξύ, τα ηλεκτρικά οχήματα αντιπροσωπεύουν ήδη το 15% των πωλήσεων στην ΕΕ. Για να το αυξήσουμε αυτό, πρέπει να ενισχύσουμε τη ζήτηση, ξεκινώντας από τους εταιρικούς στόλους, οι οποίοι επί του παρόντος αντιπροσωπεύουν το 60% των ταξινομήσεων αυτοκινήτων στην ΕΕ. Τα χιλιόμετρα τους είναι υψηλότερα και εισέρχονται στην αγορά μεταχειρισμένων γρηγορότερα από τα ιδιωτικά οχήματα, καθιστώντας τα ένα σημαντικό τμήμα της αγοράς.
Ενώ εργαζόμαστε για τη νομοθετική πρόταση, έχουμε μοιραστεί ιστορίες επιτυχίας σε κράτη μέλη της ΕΕ. Ενθαρρύνουμε επίσης προγράμματα κοινωνικής μίσθωσης για πολίτες χαμηλότερου εισοδήματος και ταχύτερη εγκατάσταση σημείων ταχυφόρτισης. Και τα δύο είναι ζωτικής σημασίας, γιατί η κινητικότητα είναι δικαίωμα ανεξάρτητα από το πού ζείτε ή ποιο είναι το εισόδημά σας.
Τώρα, το είπα κατά την ακρόασή μου και για άλλη μια φορά θέλω να τονίσω ότι κανείς δεν πρέπει να μείνει πίσω σε αυτή τη μετάβαση σε καθαρότερη κινητικότητα.
Τώρα για τα σημεία φόρτισης, σύντομα θα δημοσιεύσουμε συστάσεις για τη μείωση του χρόνου αναμονής σύνδεσης στο δίκτυο και εξετάζουμε εάν αυτό θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτικό για τα κράτη μέλη. Πρέπει να εξετάσουμε την όλη διαδικασία ως κορυφαία προτεραιότητα, ώστε οι άδειες να εγκρίνονται πιο γρήγορα.
Επιτρέψτε μου τώρα να προχωρήσω στην ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας και, ειδικότερα, τις μπαταρίες οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 30 έως 40% της αξίας ενός τυπικού ηλεκτρικού αυτοκινήτου και οδηγούν τόσο τις θέσεις εργασίας όσο και τον οικονομικό ανταγωνισμό στην Ευρώπη. Για να είμαστε ανταγωνιστικοί, πρέπει να αναπτύξουμε μια ανθεκτική παραγωγή μπαταριών εντός της ΕΕ, η οποία συμβάλλει στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα του κλάδου. Εξετάζουμε επίσης τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις περιεχομένου για τις μπαταρίες, τα εξαρτήματα που πωλούνται εδώ.
Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε, ωστόσο, αξιότιμοι βουλευτές, την κοινωνική διάσταση. Οι αλλαγές στην παγκόσμια ζήτηση και παραγωγή, οι οικονομικοί κραδασμοί, οι γεωπολιτικές πολιτικές αλλαγές και οι αβεβαιότητες έχουν κλείσει εργοστάσια αυτοκινήτων σε όλη την Ευρώπη. Εν τω μεταξύ, το εργατικό δυναμικό μας γερνάει, επομένως πρέπει να εκπαιδεύσουμε και να προσελκύσουμε εργαζόμενους με τις δεξιότητες ενός ψηφιακού μέλλοντος.
Ένα ευρωπαϊκό παρατηρητήριο δίκαιης μετάβασης θα παρακολουθεί τις τάσεις της απασχόλησης σε όλη την αλυσίδα αξίας της αυτοκινητοβιομηχανίας, προβλέποντας απειλές και προγραμματίζοντας εκ των προτέρων στοχευμένη υποστήριξη. Και θέλουμε να ενημερώσουμε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για τους Εκτοπισμένους Εργαζομένους, ώστε να υποστηρίζει την αναδιάρθρωση των εταιρειών, μειώνοντας τον κίνδυνο απολύσεων.
Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω με τον πέμπτο πυλώνα, κυρία Πρόεδρε, το διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον. Οι ξένες επενδύσεις στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας της ΕΕ πρέπει να συμβάλουν στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα του κλάδου και εξετάζουμε μέτρα για να διασφαλίσουμε ότι αυτό ισχύει. Ταυτόχρονα, θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και διεθνείς συνεργασίες για διευρυμένη πρόσβαση στην αγορά και, φυσικά, για κρίσιμα υλικά.
Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ θα εξασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού και αυτές οι ενέργειες, μαζί με πολλές άλλες που περιγράφονται στο σχέδιο δράσης, θα διασφαλίσουν ότι η επόμενη γενιά οχημάτων δεν θα κατασκευάζεται απλώς στην Ευρώπη, αλλά θα καινοτομεί στην Ευρώπη, θα βασίζεται στην ευρωπαϊκή τεχνολογία και θα βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες. Σας ευχαριστώ πολύ και περιμένω τις απόψεις σας.»
