Τους όρους και τις προϋποθέσεις της απόσπασης των οδηγών από μεταφορικές επιχειρήσεις με έδρα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ δημοσιοποίησε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Μάλιστα η εφαρμογή της οδηγίας 2020/1057 της ΕΕ ξεκίνησε να εφαρμόζεται από τις 2 Φεβρουαρίου 2022 με την οποία εντάσσεται ο τομέας των οδικών μεταφορών στο καθεστώς της απόσπασης εργαζομένων. Η οδηγία αφορά στους οδηγούς που απασχολούνται από μεταφορικές επιχειρήσεις οι οποίες είναι εγκατεστημένες σε χώρες της ΕΕ και διενεργούν εμπορευματικές μεταφορές σε άλλα κράτη-μέλη. Δεν έχει εφαρμογή σε χώρες εκτός ΕΕ, στις χώρες του ΕΟΧ ή την Ελβετία.
Όπως αναγράφει χαρακτηριστικά η εγκύκλιος: «Σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας σε συνδυασμό με τις οδηγίες 96/71/ΕΚ και 2014/71/ΕΚ, αποσπασμένος θεωρείται ο οδηγός που πραγματοποιεί διεθνείς οδικές εμπορευματικές μεταφορές στο έδαφος κράτους μέλους ΕΕ άλλου από το ΚΜ εγκατάστασης της επιχείρησης ιδίως στις ακόλουθες κατηγορίες μεταφορών:
1.i) Ενδομεταφορές (cabotage): εθνικές μεταφορές που εκτελούνται σε προσωρινή βάση εντός του εδάφους κράτους μέλους υποδοχής
1.ii) Διασυνοριακές μεταφορές (cross-trade): μεταφορές μεταξύ κρατών – μελών, ή κράτους – μέλους και τρίτης χώρας, όπου καμία από τις δύο χώρες δεν είναι η χώρα εγκατάστασης του μεταφορέα.
Κατ’ εξαίρεση, ένας οδηγός δεν θεωρείται αποσπασμένος, όταν πραγματοποιεί:
1.i) Διεθνείς διμερείς μεταφορές (bilateral) εμπορευμάτων από το κράτος μέλος εγκατάστασης σε άλλο κράτος μέλος ή τρίτη χώρα και αντίστροφα.
1.ii) Συγκεκριμένο αριθμό επιπλέον δραστηριοτήτων φόρτωσης ή/και εκφόρτωσης στα κράτη μέλη ή στις τρίτες χώρες που διασχίζει (δηλαδή διασυνοριακές μεταφορές), στο πλαίσιο διμερούς μεταφοράς, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 της οδηγίας.
iii) Απλή διέλευση (transit) από το έδαφος κράτους μέλους
1.iv) Αρχική ή τελική διαδρομή μιας συνδυασμένης μεταφοράς: όπως ορίζεται στην οδηγία 92/106/ΕΟΚ, εάν η οδική διαδρομή από μόνη της συνίσταται σε διμερείς μεταφορές.
Οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν μη εξαιρούμενες εμπορευματικές μεταφορές σε άλλο ΚΜ ΕΕ (δηλαδή μεταφορές υπαγόμενες σε καθεστώς απόσπασης) θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εργατική νομοθεσία του κράτους μέλους υποδοχής για τους αποσπασμένους οδηγούς. Ενδεικτικά, οι οδηγοί θα πρέπει να λαμβάνουν την ελάχιστη κατώτατη αποζημίωση του κράτους μέλους στο οποίο παρέχουν υπηρεσία εφόσον εμπίπτουν στο καθεστώς της απόσπασης. Η σχετική πληροφόρηση είναι διαθέσιμη από τους εθνικούς ιστοτόπους για την απόσπαση εργαζομένων των κρατών μελών υποδοχής, οι οποίοι είναι προσβάσιμοι μέσω της ιστοσελίδας “Your Europe” (https://europa.eu/youreurope/citizens/work/workabroad/posted-workers/index_el.htm) επιλέγοντας το αντίστοιχο κράτος -μέλος.
2.Υποχρεώσεις μεταφορέα
Οι επιχειρήσεις και οι οδηγοί επιχειρήσεων εγκατεστημένων στην Ελλάδα που πρόκειται να πραγματοποιήσουν σε άλλα ΚΜ ΕΕ οδικές εμπορευματικές μεταφορές που δεν εξαιρούνται από το καθεστώς της απόσπασης, έχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις:
1.i) Πριν την απόσπαση
Υποβολή δήλωσης απόσπασης στο κράτος μέλος που ο οδηγός είναι αποσπασμένος, το αργότερο κατά την έναρξη της απόσπασης, μέσω δημόσιας διασύνδεσης με το Σύστημα Πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (ΙΜΙ). Για την υποβολή της δήλωσης γίνεται χρήση της διαδικτυακής πύλης δήλωσης απόσπασης στον εξής σύνδεσμο:
https://www.postingdeclaration.eu/landing.
1.ii) Κατά τη διάρκεια της απόσπασης
Εξασφάλιση ότι οι οδηγοί θα έχουν στη διάθεσή τους και θα επιδεικνύουν σε καθ’ οδόν ελέγχους:
o Αντίγραφο της δήλωσης απόσπασης
o Έγγραφα μεταφοράς που αποδεικνύουν το είδος της μεταφοράς εντός του ξένου κράτους – μέλους (CMR, φορτωτικές κτλ.)
o Καταγραφές του ταχογράφου. Υπενθυμίζουμε ότι από τις 2 Φεβρουαρίου 2022, καθίσταται υποχρεωτικό ο οδηγός να εισάγει χειροκίνητα το σύμβολο της χώρας στην οποία εισέρχεται αφού περάσει τα σύνορα ενός κράτους μέλους κατά την έναρξη της πρώτης στάθμευσής του, στο πλησιέστερο δυνατό σημείο ακινητοποίησης στα σύνορα ή αμέσως μετά από αυτά. Όταν η διέλευση πραγματοποιείται με πορθμείο/ σιδηρόδρομο, ο οδηγός εισάγει το σύμβολο της χώρας στον λιμένα ή τον σταθμό άφιξης.
iii) Μετά την απόσπαση
Εφόσον ληφθεί αίτημα παροχής εγγράφων από το κράτος μέλος υποδοχής μέσω του ΙΜΙ, υποχρέωση αποστολής τους εντός οκτώ (8) εβδομάδων.
Σημειώνεται ότι:
Α) Οι οδηγοί εμπίπτουν στο καθεστώς της απόσπασης εφόσον υφίσταται εργασιακή σχέση μεταξύ αυτών και της μεταφορικής επιχείρησης, συνεπώς η οδηγία δεν εφαρμόζεται σε αυτοαπασχολούμενους οδηγούς.
Β) Οι οδηγοί που εκτελούν διεθνείς μεταφορές και εξαιρούνται για την τρέχουσα διαδρομή από τις διατάξεις περί απόσπασης (διμερείς μεταφορές, transit κλπ.), οφείλουν να αποδείξουν ότι εξαιρούνται από το καθεστώς της απόσπασης. Συνεπώς πρέπει να διατηρούν και να επιδεικνύουν σε περίπτωση καθ’ οδόν ελέγχου, τις αποδείξεις σχετικά με την εξαιρούμενη διεθνή μεταφορά (CMR, καταγραφές ταχογράφου κλπ).
Για την αναλυτική τους ενημέρωση σχετικά με το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο για την απόσπαση των οδηγών τους, οι επιχειρήσεις παρακαλούνται να ανατρέξουν στους ακόλουθους ενημερωτικούς συνδέσμους.
(1) Ευρωπαϊκή Ένωση:
https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=471&langId=en
https://europa.eu/youreurope/citizens/work/work-abroad/postedworkers/index_en.htm#national-websites
https://transport.ec.europa.eu/transport-modes/road/mobility-package-questions-andanswers_el
(2) Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων:
https://ypergasias.gov.gr/ergasiakes-scheseis/atomikes-ergasiakes-sxeseis/apospasiergazomenon/
(3) Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας (European Labour Authority – ELA)
https://www.ela.europa.eu/el/node/400
Κανάλι youtube (εκπαιδευτικά βίντεο για την πύλη της δήλωσης απόσπασης):
https://www.youtube.com/channel/UC2VLQeRU2FQZxa43B9wQ10Q/videos
(4) Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών
www.yme.gr στη διαδρομή: Μεταφορές→Απόσπαση Οδηγών.
Επίσης, εκπαίδευση σχετικά με τη χρήση της διαδικτυακής πύλης στην οποία οι μεταφορικές επιχειρήσεις θα υποβάλλουν τις δηλώσεις απόσπασης των οδηγών, έχει γίνει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μέλη των Ενώσεων Διεθνών Μεταφορέων των κρατών μελών, στις οποίες οι μεταφορικές επιχειρήσεις μπορούν να απευθύνονται προς ενημέρωση.
Σύμφωνα με διευκρινιστικό έγγραφο της Επιτροπής, οι διατάξεις σχετικά με την απόσπαση, καταλαμβάνουν και τις επιχειρήσεις που διενεργούν μεταφορές για ίδιο λογαριασμό. Για το λόγο αυτό, γίνεται κοινοποίηση της σχετικής εγκυκλίου και στα αντίστοιχα επιμελητήρια για ενημέρωση των μελών τους.
Για τον καθ’ οδόν έλεγχο τήρησης των διατάξεων της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1057 σε οχήματα επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε άλλο κράτος-μέλος που πραγματοποιούν μεταφορές σε ελληνικό έδαφος θα ακολουθήσει αναλυτική εγκύκλιος προς τις αρμόδιες αρχές ελέγχου, μετά την δημοσίευση της ΚΥΑ με την οποία γίνεται προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της οδηγίας 2020/1057/ΕΕ.
Συνημμένα, αποστέλλεται έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με ερωτήσεις, απαντήσεις και παραδείγματα σχετικά με την απόσπαση οδηγών.»