Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε επίσημα τον κανονισμό σχετικά με τα πρότυπα εκπομπών CO2 των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, τροποποιώντας και ενισχύοντας έτσι τους υφιστάμενους κανόνες της ΕΕ. Επιδίωξη των επικαιροποιημένων κανόνων είναι η περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2 στον τομέα των οδικών μεταφορών και η θέσπιση νέων στόχων για το 2030, το 2035 και το 2040.
Τα αυστηρότερα πρότυπα για τις εκπομπές CO2 θα συμβάλουν στην αύξηση του μεριδίου των οχημάτων μηδενικών εκπομπών στον στόλο βαρέων επαγγελματικών οχημάτων σε ολόκληρη την ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διαφύλαξη και την ενίσχυση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας του τομέα.
Βάσει των επικαιροποιημένων κανόνων, το πεδίο εφαρμογής του υπάρχοντος κανονισμού θα επεκταθεί ώστε όλα σχεδόν τα νέα βαρέα οχήματα με πιστοποιημένες εκπομπές CO2 — συμπεριλαμβανομένων των μικρότερων φορτηγών, των αστικών λεωφορείων, των πούλμαν και των ρυμουλκουμένων — να υπόκεινται σε στόχους μείωσης των εκπομπών.
Νέοι στόχοι μείωσης των εκπομπών
Οι νέοι κανόνες διατηρούν τον υφιστάμενο στόχο για το 2025, ο οποίος έχει οριστεί επί του παρόντος στο 15% όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών για βαρέα φορτηγά βάρους άνω των 16 τόνων. Σύμφωνα με τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ για το 2030 και μετέπειτα, ο κανονισμός καθορίζει περαιτέρω τους εξής νέους στόχους:
-μείωση των εκπομπών κατά 45% από το 2030 (αύξηση του ποσοστού από 30%)
-μείωση των εκπομπών κατά 65% από το 2035
-μείωση των εκπομπών κατά 90% από το 2040
Οι στόχοι αυτοί θα ισχύουν για μεσαία φορτηγά, για βαρέα φορτηγά βάρους άνω των 7,5 τόνων και για πούλμαν, καθώς και για τα αντίστοιχα επαγγελματικά οχήματα από το 2035 και μετά.
Στόχος μηδενικών εκπομπών για τα αστικά λεωφορεία
Με τους νέους κανόνες θεσπίζεται στόχος μηδενικών εκπομπών 100% για νέα αστικά λεωφορεία έως το 2035, με ενδιάμεσο στόχο 90% για την κατηγορία αυτή έως το 2030. Τα υπεραστικά λεωφορεία θα εξαιρούνται από τον στόχο αυτό, δεδομένου ότι θα θεωρούνται πούλμαν για τους σκοπούς της μέτρησης της μείωσης των εκπομπών.
Πότε θα τεθεί σε ισχύ η νέα νομοθεσία
O κανονισμός πρόκειται τώρα να υπογραφεί και να δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της, δηλαδή στις 7 Ιουνίου. Η αποτελεσματικότητα και ο αντίκτυπος του τροποποιημένου κανονισμού θα επανεξεταστούν από την Επιτροπή το 2027.
Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή θα κληθεί επίσης να αξιολογήσει τη δυνατότητα ανάπτυξης κοινής μεθοδολογίας για την αξιολόγηση και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές CO2 ολόκληρου του κύκλου ζωής των νέων βαρέων επαγγελματικών οχημάτων.
Να υπενθυμίσουμε πως ο τομέας των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων ευθύνεται για άνω του 25% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από οδικές μεταφορές στην ΕΕ. Τα πρότυπα των εκπομπών CO2 για ορισμένα βαρέα επαγγελματικά οχήματα καθορίστηκαν για πρώτη φορά το 2019, με στόχους για το 2025 έως το 2029 και για την περίοδο από 2030 και μετά, με πρόβλεψη επανεξέτασης του κανονισμού έως το 2022.
Στις 14 Φεβρουαρίου 2023 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση αναθεώρησης των προτύπων για τις εκπομπές CO2 των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων. Η αναθεώρηση αυτή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δέσμης νομοθετικών μέτρων περί προσαρμογής στον στόχο του 55% (Fit for 55). Οι επικαιροποιημένοι κανόνες συμβάλλουν στον στόχο της ΕΕ να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
