Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων. Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου –στην οποία η Ρωσία είναι μια σημαντική δύναμη– είναι μια από τις πιο επηρεασμένες. Η Ρωσία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου με αποτέλεσμα να καταγράφονται σημαντικές πιέσεις εμφανίζονται στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, επιδεινώνοντας τις δυσκολίες στις αγορές φυσικού αερίου και δημιουργώντας μια διαφαινόμενη έκτακτη ανάγκη για την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια.
O Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) παρουσίασε έναν κατάλογο με δέκα μέτρα τα οποία θα επέτρεπαν τον επείγοντα περιορισμό της κατανάλωσης καυσίμων, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ενός νέου πετρελαϊκού «σοκ».
Η δέσμη δέκα μέτρων που προτείνει θα επιτρέψει τη μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου κατά 2,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέσα σε τέσσερις μήνες, ισοδύναμη με την κατανάλωση όλων των αυτοκινήτων στην Κίνα, σύμφωνα με τον IEA.
Ποια μέτρα προτείνονται
– Μείωση τουλάχιστον κατά 10 χλμ/ώρα των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους για τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά. Αυτό θα ήταν ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα, εκτιμά ο IEA: θα εξοικονομούνταν περίπου 430.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα.
– Τηλεργασία μέχρι τρεις ημέρες την εβδομάδα. Ο αντίκτυπος για κάθε ημέρα τηλεργασίας υπολογίζεται σε 170.000 βαρέλια λιγότερα την ημέρα, τρεις ημέρες είναι 500.000 βαρέλια. Στις προηγμένες οικονομίες, περίπου το ένα τρίτο των θέσεων εργασίας επιτρέπει τη δουλειά από το σπίτι, επισημαίνει ο IAE.
– Πόλεις χωρίς αυτοκίνητα την Κυριακή, όπως κάνουν ήδη το Παρίσι, το Τόκιο, οι Βρυξέλλες, το Εδιμβούργο… Το 1973 η κίνηση αυτή είχε βρει επίσης ανταπόκριση στην Ελβετία, την Ομοσπονδιακή δημοκρατία της Γερμανίας ή ακόμη την Ολλανδία. Σήμερα θα εξοικονομούνταν με τον τρόπο αυτό 95.000 βαρέλια την ημέρα.
– Υποστήριξη των δημόσιων μεταφορών (με μείωση της τιμής των εισιτηρίων, ακόμη και με δωρεάν εισιτήρια) και ήπιων τρόπων μετακίνησης. Θα εξοικονομούνταν περίπου 330.000 βαρέλια την ημέρα. Στη Νέα Ζηλανδία, για παράδειγμα, η τιμή των εισιτηρίων θα μειωθεί στο μισό τους τρεις επόμενους μήνες μπροστά στην αύξηση των τιμών των καυσίμων.
– Κυκλοφορία των οχημάτων εναλλάξ στις μεγάλες πόλεις (210.000 βαρέλια την ημέρα λιγότερα).
– Αύξηση της κοινής χρήσης αυτοκινήτων από περισσότερα άτομα (carpooling) και της ενεργειακής απόδοσης των οχημάτων (έλεγχος της πίεσης των ελαστικών, αύξηση κατά 3 βαθμούς Κελσίου της θερμοκρασίας στα κλιματιστικά): θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν 470.000 βαρέλια την ημέρα.
– Προώθηση της αποτελεσματικότητας των οδικών μεταφορών φορτίων και των διανομών (οικονομική οδήγηση, αριστοποίηση των φορτίων…) για να εξοικονομηθούν 320.000 βαρέλια την ημέρα.
– Αντί του αεροπλάνου, να χρησιμοποιούνται οι σιδηρόδρομοι υψηλής ταχύτητας και τα νυχτερινά τρένα, καθώς μ’ αυτό τον τρόπο εξοικονομούνται περίπου 40.000 βαρέλια/ημέρα.
– Να αποφεύγονται τα επιχειρηματικά ταξίδια με αεροπλάνο, όπου υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές με την εξοικονόμηση 260.000 βαρελιών/ημέρα.
– Ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρικών ή πιο αποδοτικών οχημάτων (εξοικονόμηση 100.000 βαρελιών/ημέρα).
Ο IEA καλεί τις κυβερνήσεις να καταστήσουν τις αλλαγές μόνιμες όχι μόνο για οικονομικούς λόγους αλλά και προκειμένου να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή.