Η Λιθουανία είναι ο αποδέκτης του φετινού Βραβείου Οδικής Ασφάλειας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας των Μεταφορών (ETSC) ενεργό Μέλος του οποίου αποτελεί το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς», για τον Δείκτη Οδικής Ασφάλειας (PIN), ως αναγνώριση της σημαντικής προόδου στην οδική ασφάλεια την τελευταία δεκαετία. Από τις ευρωπαϊκές χώρες που παρακολουθεί το ETSC, η Λιθουανία ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ που μείωσε στο μισό τους θανάτους από τροχαίες συγκρούσεις μεταξύ 2011 και 2021.
Μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών εκτός ΕΕ, μόνο η Νορβηγία τα πήγε καλύτερα με αντίστοιχη μείωση 52%.
Η ομάδα εμπειρογνωμόνων του ETSC αξιολόγησε οκτώ βασικές παραμέτρους για την απονομή του φετινού βραβείου στη Λιθουανία:
- Ένα μακροπρόθεσμο εθνικό πρόγραμμα οδικής ασφάλειας με στόχο περαιτέρω μείωση των θανάτων κατά 50% έως το 2030, με μηδενικούς θανάτους (Vision Zero) έως το 2050.
- Σε βάθος διερεύνηση όλων των θανατηφόρων συγκρούσεων οχημάτων από το 2019.
- Η ανάπτυξη ενός νέου πληροφοριακού συστήματος για τις τροχαίες συγκρούσεις που σχεδιάστηκε για την καλύτερη καταγραφή των στατιστικών στοιχείων θανάτων και τραυματισμών από τροχαίες συγκρούσεις, ενσωματώνοντας δεδομένα από τα νοσοκομεία.
- Ένα εθνικό πρόγραμμα από το 2018 για τον έλεγχο των διαβάσεων πεζών και τη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας.
- Σημαντική αύξηση των ποδηλατικών υποδομών στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα, από 40 km το 2015 σε 160 km έως το 2023.
- Κάμερες καταγραφής μέσης ταχύτητας που τοποθετήθηκαν σε 81 οδικά τμήματα από το 2018. Η χώρα διαθέτει επίσης 400 σταθερές κάμερες ταχύτητας.
- Μηδενική ανοχή στη συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα για επαγγελματίες και αρχάριους οδηγούς και 0,4 g/l για όλους τους άλλους.
- Πρόγραμμα για τους παραβάτες που οδηγούν υπό την επήρεια αλκοόλ που αφορά στην εκκίνηση του κινητήρα μετά από έλεγχο κατανάλωσης αλκοόλ, εναλλακτικά στην απαγόρευση οδήγησης – σε λειτουργία από το 2019.
Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση του ETSC για τον Δείκτη Επιδόσεων Οδικής Ασφάλειας (PIN), που δημοσιεύτηκε σήμερα, οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στην ΕΕ των 27 χωρών το 2021 μειώθηκαν συνολικά για πρώτη φορά κατά 13% σε σύγκριση με το 2019. Το ETSC αναφέρει ότι αυτή η μείωση μπορεί, σε μεγάλο βαθμό, να αποδοθεί στις αλλαγές κινητικότητας που δημιουργήθηκαν από την πανδημία Covid-19 και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτή η πρόοδος μπορεί να διατηρηθεί εάν ο όγκος της κυκλοφορίας επανέλθει στην κατάσταση που ήταν πριν από την πανδημία.
Ο Antonio Avenoso, Εκτελεστικός Διευθυντής του ETSC δήλωσε: «Παρά τη μεγάλη πτώση των οδικών θανάτων τα τελευταία δύο χρόνια, η πανδημία Covid-19 δεν έχει ‘εμβολιάσει’ την Ευρώπη έναντι των θανάτων και των τραυματισμών από τροχαίες συγκρούσεις. 20.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο στους δρόμους μας και η μείωση αυτών των αριθμών απαιτεί σκληρή δουλειά, πολιτική βούληση και επενδύσεις. Η Λιθουανία είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα μιας χώρας που αντιμετωπίζει το πρόβλημα σε πολλαπλά επίπεδα: στρατηγικό σχεδιασμό, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, ταχύτητα, υποδομές και επιβολή – αυτό το βραβείο της αξίζει».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται στη διαδικασία αναθεώρησης των κανόνων για τις άδειες οδήγησης στην ΕΕ. Το ETSC αναφέρει ότι το ελάχιστο όριο ηλικίας για την απόκτηση άδειας οδήγησης δεν πρέπει να μειωθεί και οι οριστικές άδειες οδήγησης θα πρέπει να συνιστώνται για την αποφυγή καταστάσεων υψηλού κινδύνου για νέους οδηγούς, όπως η οδήγηση μετά την κατανάλωση αλκοόλ ή αργά το βράδυ. Το ETSC ζητά επίσης να επεκταθούν τα υψηλότερα πρότυπα εκπαίδευσης που εφαρμόζονται σήμερα στους οδηγούς φορτηγών και λεωφορείων να εφαρμοσθούν και στους οδηγούς ημι-φορτηγών και βαν.
Η κα Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» ανέφερε: «Η εκπαίδευση και η ενημέρωση των νέων και της κοινωνίας γενικότερα στα θέματα της ασφαλούς οδήγησης πρέπει να είναι προτεραιότητα της Πολιτείας για την μεσο-μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση των τροχαίων δυστυχημάτων».
Η Ellen Townsend, Διευθύντρια Πολιτικής στο ETSC είπε: «Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι νέοι και άπειροι οδηγοί έχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να τραυματίσουν τον εαυτό τους και τους άλλους. Οι πιο έξυπνοι κανόνες, όπως τα χαμηλότερα όρια αλκοόλ και οι απαγορεύσεις της νυχτερινής οδήγησης, μπορούν να βοηθήσουν τους νέους να αποκτήσουν εμπειρία σε ένα ασφαλέστερο περιβάλλον και να τους προστατεύσουν από την πρόκληση τραγωδίας».
