Στην έκθεσή του για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Mario Draghi, ασκεί δριμεία κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επισημαίνει τις αποφάσεις που λαμβάνονται στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, οι οποίες, όπως λέει, οδηγούν σε αποδυνάμωση αυτής της βασικής βιομηχανίας στην Ευρώπη, καθιστώντας την ευάλωτη στον αυξανόμενο ανταγωνισμό από την Κίνα.
Κατά την παρουσίαση της έκθεσής του 400 σελίδων στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, Mario Draghi, περιέγραψε 170 προτάσεις με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπογράμμισε την κλίμακα των προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν, διαβεβαιώνοντας ότι «οι ανάγκες σε επενδύσεις είναι τεράστιες».
Ο Mario Draghi επέμεινε στην ανάγκη για μια «ριζική αλλαγή» στην ευρωπαϊκή προσέγγιση. Εκτιμά ότι οι απαιτούμενες επενδύσεις υπερβαίνουν το διπλάσιο του Σχεδίου Μάρσαλ, το οποίο διοχέτευε τότε 13 δισεκατομμύρια δολάρια (ή περίπου 150 δισεκατομμύρια ευρώ σήμερα) για την αναζωογόνηση της οικονομίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η αυτοκινητοβιομηχανία, παραδοσιακά «ένας από τους βιομηχανικούς κινητήρες» της ΕΕ, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην απασχόληση σχεδόν 14 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Μείωση των επενδύσεων
Η έκθεση καταρχάς αναφέρει ότι: «Οι εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ειδικεύονται σε ώριμες τεχνολογίες όπου οι δυνατότητες για ανατρεπτική καινοτομία είναι περιορισμένες, επενδύουν λιγότερα στην έρευνα και την καινοτομία (R&I) — δηλαδή 270 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερα από τις αμερικανικές αντίστοιχες το 2021. Οι τρεις κύριοι επενδυτές έρευνας και καινοτομίας στην Ευρώπη κυριαρχούνται από κατασκευαστές αυτοκινήτων τα τελευταία είκοσι χρόνια. Στις ΗΠΑ, αυτό συνέβαινε επίσης στις αρχές της δεκαετίας του 2000, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες και τις φαρμακοβιομηχανίες να πρωτοστατούν, αλλά σήμερα οι τρεις πρώτες προέρχονται από τον τομέα της τεχνολογίας.»
Ο Mario Draghi τονίζει επίσης ότι η παγκόσμια εκστρατεία απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές αντιπροσωπεύει μια σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης για την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι η Ευρώπη θα μπορέσει να εκμεταλλευτεί πλήρως αυτή την ευκαιρία. Ο κινεζικός ανταγωνισμός ενισχύεται, ιδιαίτερα στους τομείς της καθαρής τεχνολογίας και των ηλεκτρικών οχημάτων, χάρη σε έναν ισχυρό συνδυασμό φιλόδοξων βιομηχανικών πολιτικών, επιδοτήσεων, ταχείας καινοτομίας, γνώσης των πρώτων υλών και μεγάλης κλίμακας παραγωγικής ικανότητας.
Εξάρτηση από την Κίνα
Η ΕΕ βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Η αυξημένη εξάρτηση από την Κίνα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει τη λιγότερο δαπανηρή και πιο αποτελεσματική οδό για την επίτευξη των στόχων μας για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ωστόσο, ο κινεζικός κρατικός ανταγωνισμός αποτελεί επίσης απειλή για τους βιομηχανικούς τομείς της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των καθαρών τεχνολογιών και των αυτοκινήτων. Η απαλλαγή από τον άνθρακα είναι απαραίτητη για τον πλανήτη, αλλά για να γίνει επίσης πηγή ανάπτυξης για την Ευρώπη, είναι απαραίτητο να τεθεί σε εφαρμογή ένα κοινό σχέδιο. Αυτό το σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει τόσο τις βιομηχανίες που παράγουν ενέργεια όσο και εκείνες που εμπλέκονται στην απαλλαγή από τον άνθρακα, όπως η καθαρή τεχνολογία και η αυτοκινητοβιομηχανία.
Υπενθυμίζουμε ότι η απόφαση να τερματιστεί η εμπορία θερμικών κινητήρων στην Ευρώπη σε κάτι περισσότερο από δέκα χρόνια έχει προκαλέσει έντονες επικρίσεις. Την ίδια στιγμή, τα ευρωπαϊκά εργοστάσια παραγωγής αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα οποία επωφελούνται από τεράστιες επιδοτήσεις.
«Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για να καλύψει όλα τα στάδια της παραγωγής αυτοκινήτων. Από την έρευνα και την εξόρυξη έως τα δεδομένα, την κατασκευή και την ανακύκλωση» λέει ο Mario Draghi. «Η ΕΕ πρέπει να αποφύγει τις παγίδες του προστατευτισμού και δεν πρέπει να επιβάλλει συστηματικά τελωνειακούς δασμούς» ξεκαθάρισε ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ.