Τραγικά είναι για ακόμη μία φορά τα αποτελέσματα της νέας έρευνας του ιδρύματος Vinci Autoroutes για την οδηγική συμπεριφορά των Ελλήνων οδηγών η οποία αποτελεί και αιτία πολλαπλών κινδύνων τόσο για τους άλλους όσο και για τους ίδιους.
Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας σχετικά με την Ελλάδα αναδεικνύονται σοβαρά προβλήματα στην οδηγική συμπεριφορά και την ασφάλεια. Παρά το γεγονός ότι το 70% των Ελλήνων περπατά τακτικά, η χρήση ποδηλάτου παραμένει εξαιρετικά χαμηλή στο 10%, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάζει τη συνύπαρξη των διαφόρων χρηστών του οδικού δικτύου. Σχεδόν το 92% των Ελλήνων εκφράζουν ανησυχία για την επικίνδυνη συμπεριφορά των άλλων, με συχνές παραβιάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, όπως η μη χρήση των διαβάσεων από πεζούς και η χρήση κινητού από το 81% των οδηγών. Ειδικότερα, το 26% των οδηγών αυτοκινήτων παραβιάζουν τις λωρίδες ποδηλάτων, θέτοντας σε κίνδυνο τους ποδηλάτες και άλλους ευάλωτους χρήστες του δρόμου, κάτι που επιδεινώνει την αίσθηση ανασφάλειας και δημιουργεί ανάγκη για αυστηρότερη τήρηση των κανόνων και καλύτερη εκπαίδευση της κοινής γνώμης.
Επίσης το 67% των οδηγών αυτοκινήτων περνάει με κόκκινο φανάρι, ενώ το 72% των δικύκλων κινούνται ή παρκάρουν σε πεζοδρόμια. Το 49% των οδηγών διπλοπαρκάρει τακτικά, το 35% χρησιμοποιεί τις λωρίδες των λεωφορείων, και το 11% παρκάρει σε θέσεις για ΑμεΑ.
Η επιθετική οδήγηση είναι άλλο ένα σοβαρό ζήτημα, με το 94% των οδηγών δικύκλων και το 87% των οδηγών αυτοκινήτων να βιώνουν φόβο λόγω της επιθετικότητας των άλλων.
Ανησυχία για την επικίνδυνη συμπεριφορά
Στην Ευρώπη, η τακτική χρήση των ενεργών τρόπων μετακίνησης παραμένει σταθερή σε σύγκριση με το 2023. Το αυτοκίνητο είναι το νούμερο ένα μέσο μετακίνησης στην Ευρώπη. Για τις καθημερινές μετακινήσεις τους, οι Ευρωπαίοι επιλέγουν επίσης πρόθυμα ενεργητικούς τρόπους. Το 66% (σταθερό ποσοστό σε σχέση με το 2023) μετακινούνται τακτικά με τα πόδια και 21% (-1 μονάδα σε σχέση με το 2023) χρησιμοποιεί τακτικά ποδήλατο. Το 6% χρησιμοποιεί τακτικά μηχανοκίνητο δίκυκλο και το 3% πατίνι ή hoverboard.
Όσον αφορά το περπάτημα, στην πρώτη θέση έρχονται οι Ισπανοί (77%) και στην τελευταία οι Βέλγοι (53%). Οι Γάλλοι βρίσκονται στην προτελευταία θέση (57%).
Ελαφρώς περισσότεροι άνδρες παρά γυναίκες κάνουν τακτικά ποδήλατο (23% έναντι 19%) όπως κατά την περιστασιακή χρήση (39% έναντι 36%).
Δεν προξενεί έκπληξη ότι οι πιο τακτικοί χρήστες του ποδηλάτου είναι οι Ολλανδοί (58%), με απόσταση μπροστά από τους Βέλγους (26%), τους Γερμανούς, τους Πολωνούς και τους Σουηδούς (24%). Οι Γάλλοι τοποθετούνται στην 9η θέση (από 11 ευρωπαϊκές χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα), λίγο πιο μπροστά από τους Έλληνες (10%), τους Βρετανούς και τους Ισπανούς (7%).
Η ευρεία πλειονότητα των χρηστών του οδικού δικτύου αναφέρει πως στους δρόμους επικρατεί μια ιδιαίτερα τεταμένη ατμόσφαιρα.
Η ποικιλία των τρόπων μετακίνησης (αυτοκίνητο, μηχανοκίνητο δίκυκλο, ποδήλατο, μηχανοκίνητη συσκευή προσωπικής μεταφοράς, περπάτημα) και η συνεχής τους εξέλιξη σε έναν περιορισμένο δημόσιο χώρο, καθιστά τη συμβίωση μεταξύ των διαφορετικών χρηστών περίπλοκη και συχνά αντικρουόμενη.
Όποιος κι αν είναι ο τρόπος μετακίνησης, η συνύπαρξη με τους άλλους χρήστες είναι πηγή άγχους και εντάσεων. Η πλειοψηφία από αυτούς (92%,) φοβούνται την επικίνδυνη συμπεριφορά των άλλων.
Οι πεζοί επηρεάζονται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τους κινδύνους που αναλαμβάνουν άλλοι χρήστες του οδικού δικτύου. Έτσι, το 89% των πεζών φοβάται ότι ένας οδηγός αυτοκινήτου δεν θα σταματήσει να τους αφήσει να περάσουν, ενώ βρίσκονται σε προστατευμένη διάβαση και το 63% δηλώνει ότι τους έχει «σκουντήξει» στο πεζοδρόμιο κάποιος χρήστης ποδηλάτου, πατινιού ή hoverboard.
Ο φόβος απέναντι στην επιθετικότητα των οδηγών αυτοκινήτων είναι επίσης πολύ διαδεδομένος: Το βιώνουν 81% των οδηγών μηχανοκίνητων δικύκλων, 83% των οδηγών αυτοκινήτων και 80% των ποδηλατών.
«Αν και πολλοί Ευρωπαίοι φοβούνται την επικίνδυνη συμπεριφορά άλλων χρηστών του οδικού δικτύου, συχνά συνεισφέρουν και οι ίδιοι στη δημιουργία αυτής της τεταμένης ατμόσφαιρας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η χρήση του οδικού δικτύου και του δημόσιου χώρου γενικότερα αποτελεί ευθύνη όλων μας. Ο σεβασμός των κανόνων οδικής κυκλοφορίας, η κατανόηση των συνεπειών των πράξεών μας για τους άλλους και για τον εαυτό μας, καθώς και η αυτοσυγκράτηση από παρορμητικές και ατομικιστικές συμπεριφορές, είναι ουσιαστικοί τρόποι για να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια όλων των χρηστών του οδικού δικτύου, ιδίως των πιο ευάλωτων» επισήμανε η Bernadette Moreau, Διευθύνουσα σύμβουλος του Ιδρύματος VINCI Autoroutes.
«Τα ευρήματα της Έρευνας αποκαλύπτουν ανησυχητικές οδηγικές συμπεριφορές, που διαπιστώνουμε και στους δικούς μας αυτοκινητόδρομους. Υψηλά ποσοστά επιθετικότητας, άγνοιας και η απουσία αυτοκριτικής δείχνουν πόσο συχνά παραβιάζουμε βασικούς κανόνες οδικής κυκλοφορίας. Είναι η κατάλληλη στιγμή να αναρωτηθούμε αν μπορούμε να δείξουμε περισσότερο σεβασμό στους άλλους, αντί να ενδώσουμε στον παρορμητισμό και την ατομικιστική συμπεριφορά. Αν αλλάξουμε συνήθειες στο τιμόνι, θα βελτιώσουμε όχι μόνο την ασφάλεια στους δρόμους, αλλά και την ποιότητα της κοινωνικής μας συνύπαρξης. Αυτή η αλλαγή δεν είναι μόνο εφικτή, είναι απαραίτητη» τόνισε ο Παναγιώτης Παπανικόλας Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Ολυμπία Οδός Α.Ε., Διευθυντής Ελλάδας VINCI Concessions/ Μέλος Δ.Σ. Ιδρύματος VINCI AUTOROUTES/ Γενικός Γραμματέας HELLASTRON
«Τα αποτελέσματα της έρευνας του Ιδρύματος VINCI Autoroutes αποκαλύπτουν ανησυχητικές τάσεις στην οδική συμπεριφορά στην Ελλάδα και καταδεικνύουν με σαφήνεια τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε όσον αφορά στην Οδική Ασφάλεια. Σε ένα μη υποστηρικτικό περιβάλλον, με αδιαφορία στους κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και έλλειψη σεβασμού στους άλλους χρήστες του δρόμου, είναι επιτακτική η ανάγκη να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και την εκπαίδευση των οδηγών, των πεζών και των ποδηλατών. Ως Ινστιτούτο, δεν μένουμε αμέτοχοι. Πρόσφατα, υλοποιήσαμε παρεμβάσεις στο κέντρο της Αθήνας ενισχύοντας την ορατότητα και την ασφάλεια των πιο ευάλωτων χρηστών του δρόμου, ενώ συνεχίζουμε με συνέπεια δράσεις και συνεργασίες, που συμβάλλουν στη δημιουργία μιας κουλτούρας Οδικής Ασφάλειας, όπου ο σεβασμός και η υπευθυνότητα μεταξύ των χρηστών του δρόμου βρίσκεται στο επίκεντρο» επισήμανε η Βασιλική Δανέλλη – Μυλωνά Πρόεδρος Δ.Σ. του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς».
Η έρευνα
Το Ίδρυμα VINCI Autoroutes πραγματοποίησε και δημοσίευσε τα αποτελέσματα της 4ης έκδοσης της έρευνας για την «Κοινή χρήση του οδικού δικτύου στην Ευρώπη». Κατ’ επέκταση του Βαρόμετρου υπεύθυνης οδήγησης, η έρευνα αυτή, που διεξήχθη από την Ipsos, εξετάζει συγκεκριμένα τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων που καλούνται να αντιμετωπίσουν, στο οδικό δίκτυο, τη συνύπαρξη διαφορετικών τρόπων μετακίνησης. Πόσο προσέχουν τους άλλους χρήστες του οδικού δικτύου οι οδηγοί αυτοκινήτων, οι οδηγοί μηχανοκίνητων δικύκλων, οι ποδηλάτες ή οι πεζοί; Σε ποιο βαθμό σέβονται τους κανόνες κοινής χρήσης του οδικού δικτύου; Επηρεάζεται η συμπεριφορά τους από τα διαφορετικά μέσα μετακίνησης που χρησιμοποιούν; Οι απαντήσεις 12.413 Ευρωπαίων καταδεικνύουν την ανάγκη ευαισθητοποίησης όλων των χρηστών του οδικού δικτύου ως προς την ανάγκη σεβασμού των υπολοίπων και των κανόνων του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, ώστε να μπορούν να συμβιώνουν αρμονικά στον δρόμο.
Για την υλοποίηση της έρευνας, η Ipsos συγκέντρωσε δεδομένα μέσω διαδικτύου από τις 19 Φεβρουαρίου έως τις 19 Μαρτίου 2024. Συμμετείχαν συνολικά 12.413 άτομα ηλικίας 16 ετών και άνω, μεταξύ των οποίων 2.413 από τη Γαλλία και τουλάχιστον 1.000 άτομα από κάθε μία από τις 10 άλλες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα (Βέλγιο, Γερμανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Σλοβακία και Σουηδία).