Έχετε βλάβη στο σύστημα διεύθυνσης ή πέδησης, έχετε φθαρμένα ελαστικά, δεν λειτουργούν τα φώτα σας, το όχημά σας εκπέμπει υπερβολικούς ρύπους ή παράγει θόρυβο ή έχετε υπερφορτώσει το όχημά σας και πέσατε σε έλεγχο της Τροχαίας; Τότε καλό θα είναι να ετοιμάζεστε να φύγετε από τον έλεγχο χωρίς όχημα καθώς οι αστυνομικοί σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας έχουν κάθε δικαίωμα να ακινητοποιήσουν το όχημά σας και εσείς σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανό να επιστρέψετε με άλλο μεταφορικό μέσο στον προορισμό σας!
Όλα τα παραπάνω μπορεί κανείς να τα βρει μαζί με άλλες χιλιάδες πληροφορίες για τον ΚΟΚ στο νέο βιβλίο του Λάμπρου Λαμπρακάκη με τίτλο: «Τροχαία Ατυχήματα» (13η έκδοση) που μπορείτε να βρείτε στα βιβλιοπωλεία Σκλαβούνος και Τσιάκαλος στην Αθήνα και το Αιγάλεω αντίστοιχα.
Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση του 1983 (Κοινή Υπουργική Απόφαση 30870/1983 – ΦΕΚ 603/Β/19-10-1983» τα αστυνομικά όργανα μπορούν να επιβάλλουν την ακινητοποίηση ενός μηχανοκίνητου οχήματος ή μοτοποδηλάτου στις παρακάτω περιπτώσεις:
-Όταν το όχημα έχει βλάβη στο σύστημα διεύθυνσης ή τροχοπέδησης ή βλάβη που προκαλεί ροή λιπαντικών ή καύσιμης ύλης (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 81 και 55 του ΚΟΚ). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη.
-Όταν δεν λειτουργεί κανένα φως τροχοπέδησης του οχήματος (παράβαση των διατάξεων των άρθρ. 68 και 74 του ΚΟΚ). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη.
-Όταν το όχημα δεν έχει καθόλου φώτα πορείας ή διασταύρωσης ή θέσης ή όταν αυτά που έχει δεν λειτουργούν, εφόσον η πιο πάνω έλλειψη διαπιστώνεται κατά την διάρκεια της νύχτας (παράβαση των διατάξεων των άρθρ. 64, 65, 66, 74, 78, 79 και 80 του ΚΟΚ). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη.
-Όταν το όχημα έχει ελαστικά επίσωτρα με προχωρημένη φθορά, όπως αυτή καθορίζεται με την ΣΤ 29853/77 απόφαση του Υπουργού Συγκοινωνιών «περί καθορισμού ελάχιστου επιτρεπόμενου πάχους προεξοχών πέλματος ελαστικών αυτοκινήτων» (ΦΕΚ 1288/77) ή έχει ακατάλληλα ελαστικά επίσωτρα (μέγεθος ή είδος προφίλ) ή οποιαδήποτε ουσιώδη διαφορά σε σχέση με τα ελαστικά που προδιαγράφονται από τα έγγραφα του οχήματος. Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να τοποθετηθούν κανονικά ελαστικά επίσωτρα.
-Όταν το όχημα έχει βλάβη ή ελλείψεις στους μηχανισμούς τα εξαρτήματα ή τις συσκευές του ή στο κύριο σώμα του, τέτοια που χωρίς αμφισβήτηση κάνει επικίνδυνη τη συνέχιση της κίνησής του, ή προκαλεί κινδύνους σε αυτούς που χρησιμοποιούν την οδό (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 53 και 81 του Κ.Ο.Κ.) ή εκπέμπει καυσαέρια πέρα από τα όρια που καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις των αποφάσεων των Υπουργών Κοινωνικών Υπηρεσιών και Συγκοινωνιών 6565/23.2.1981 «περί καθορισμού επιτρεπομένων ορίων περιεκτικότητας σε μονοξείδιο του άνθρακα (CO) των από των κυκλοφορούντων βενζινοκίνητων αυτοκινήτων οχημάτων εκπεμπόμενων καυσαερίων» ΦΕΚ 148/Β/1981 και 14350/325/21.4.1981 «περί καθορισμού επιτρεπόμενων ορίων εκπομπής αιθάλης από τα κυκλοφορούντα πετρελαιοκίνητα οχήματα και κανονισμού χρήσεως ειδικής συσκευής για τον έλεγχο των καυσαερίων των πετρελαιοκινήτων οχημάτων» ΦΕΚ 260/Β/1981. Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη.
-Όταν από τη λειτουργία του οχήματος προκαλούνται θόρυβοι που υπερβαίνουν το επιτρεπόμενο όριο για την κατηγορία που ανήκει το όχημα, σύμφωνα με τις διατάξεις της κοινής απόφασης των Υπουργών Κοινωνικών Υπηρεσιών και Συγκοινωνιών 1220/13/11.1.1979 «περί καθορισμού επιτρεπομένων ορίων θορύβων, προκαλουμένων υπό των αυτοκινήτων οχημάτων, μοτοσυκλεττών και μοτοποδηλάτων και τρόπος μετρήσεως αυτού» ΦΕΚ 75/Β/1979, όπως ισχύει (τροποποιήσεις εις ΦΕΚ 618/Β/1979 και 1093/Β/1980), εφόσον οι θόρυβοι προκαλούνται μέσα σε κατοικημένη περιοχή στις ώρες κοινής ησυχίας, όπως αυτές καθορίζονται με τις αντίστοιχες αστυνομικές διατάξεις. Εάν οι θόρυβοι που προκαλεί το όχημα υπερβαίνουν τα 105 DB (Α) για επιβατικά αυτοκίνητα, δίτροχα μοτοποδήλατα και δίτροχες μοτοσυκλέττες και τα 110 DB (Α) για τα φορτηγά αυτοκίνητα, λεωφορεία, τρίτροχα μοτοποδήλατα και τρίτροχες μοτοσυκλέττες, όπως τα όρια αυτά καθορίζονται από την πιο πάνω κοινή απόφαση (οπότε η συνέχιση της κίνησης του οχήματος είναι επικίνδυνη για αυτούς που χρησιμοποιούν την οδό), τότε τα αστυνομικά όργανα μπορούν να διατάξουν την ακινητοποίηση του οχήματος σε οποιοδήποτε σημείο (μέσα ή έξω από κατοικημένη περιοχή) και σε οποιαδήποτε ώρα και αν προκαλούνται οι θόρυβοι. Η διαπίστωση της στάθμης του παραγόμενου θορύβου γίνεται από τα αστυνομικά όργανα, σύμφωνα με την «εν στάσει» μέθοδο όπως αυτή περιγράφεται στο άρθρ. 5 της 1220/13/79 απόφασης των Υπουργών Κοιν. Υπηρεσιών και Συγκ/νιών, στον πλησιέστερο ακάλυπτο χώρο (δρόμο, οικόπεδο, πλατεία κ.λπ.) που έχει ελεύθερη επιφάνεια (χωρίς εμπόδια) τουλάχιστον κατά τρία μέτρα μεγαλύτερη (περιμετρικά) από την εξωτερική επιφάνεια του ελεγχόμενου οχήματος. Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αποκατασταθεί η βλάβη.
-Όταν ο οδηγός οδηγεί πέρα από τα επιτρεπόμενα χρονικά όρια εργασίας (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 13 του ΚΟΚ). Η ακινητοποίηση διαρκεί τουλάχιστον 4 ώρες, εκτός αν παραλάβει το όχημα άλλος ικανός οδηγός.
-Όταν ο οδηγός στερείται άδειας ικανότητας οδηγού ή όταν του έχει αφαιρεθεί η άδεια ικανότητας οδηγού ή όταν αυτός έχει εμφανή σωματική ή πνευματική αναπηρία που έχει άμεση επίπτωση στην ικανότητά του για οδήγηση (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 13 του ΚΟΚ). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να παραλάβει το όχημα άλλος ικανός οδηγός.
-Όταν ο οδηγός είναι μεθυσμένος ή βρίσκεται κάτω από την επήρεια ναρκωτικών ή τοξικών ουσιών, γεγονός που διαπιστώνεται με επίσημα αναγνωρισμένη μέθοδο (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 42 του ΚΟΚ). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να παραλάβει το όχημα άλλος ικανός οδηγός ή μέχρι να περάσει η επίδραση που είχαν πάνω στον οδηγό το οινόπνευμα ή τα ναρκωτικά ή οι τοξικές ουσίες.
-Όταν ο οδηγός ή ο επιβάτης δίκυκλης μοτοσυκλέτας ή μοτοποδηλάτου δεν έχει μαζί του το ειδικό προστατευτικό κράνος που προβλέπει το άρθρ. 101 του Κ.Ο.Κ. Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρις ότου ο οδηγός ή ο επιβάτης εφοδιαστούν με το ειδικό προστατευτικό κράνος.
-Όταν το όχημα είναι υπερφορτωμένο και το μικτό του βάρος υπερβαίνει περισσότερο από 10% το μέγιστο βάρος που επιτρέπεται για το όχημα (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 32 του Κ.Ο.Κ.). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αφαιρεθεί από το όχημα το πρόσθετο βάρος.
-Όταν το όχημα κυκλοφορεί κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 53 του Κ.Ο.Κ. που καθορίζουν τα σχετικά με τα βάρη και τις διαστάσεις του. Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να προσκομιστεί η ειδική άδεια που προβλέπεται από το άρθρ. 53 παρ. 2 του Κ.Ο.Κ. και που εκδίδεται από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων ή από την αρμόδια αρχή που έχει εξουσιοδοτηθεί από αυτό.
-Όταν το όχημα είναι φορτωμένο επικίνδυνα και εκτίθενται σε κίνδυνο πρόσωπα ή προκαλούνται ζημιές στο οδόστρωμα από φορτίο που διαρρέει, πέφτει ή έλκεται από το όχημα ή όταν το όχημα είναι φορτωμένο με τρόπο που περιορίζει την ορατότητα του οδηγού ή εμποδίζει την κανονική κίνηση του οχήματος, ή ελαττώνει την σταθερότητά του ή καλύπτει τα φώτα πορείας ή στάθμευσης ή οπισθοπορείας ή τα αντανακλαστικά στοιχεία του οχήματος (παράβαση των διατάξεων του άρθρ. 32 του Κ.Ο.Κ.). Η ακινητοποίηση διαρκεί μέχρι να αρθεί η αιτία που την προκάλεσε.
-Όταν το όχημα δεν είναι εφοδιασμένο με πιστοποιητικό τεχνικού ελέγχου εφόσον υπήρχε σχετική υποχρέωση κατά τις διατάξεις του Π.Δ. 1387/1981 «καθιέρωση περιοδικού τεχνικού ελέγχου οδικών οχημάτων και των ρυμουλκουμένων τους». Η ακινητοποίηση διατάσσεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρ. 2 της απόφασης αυτής.
Ωστόσο στην ΚΥΑ υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις ακινητοποίησης οχημάτων που πραγματοποιούνται άλλες ενέργειες.
Ειδικότερα εάν η ακινητοποίηση του οχήματος έγινε για λόγους εμφανούς σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας του οδηγού, η αστυνομική υπηρεσία μπορεί να προτείνει την ιατρική επανεξέταση του οδηγού, σύμφωνα με αυτά που ορίζονται με τις διατάξεις της απόφασης του Υπουργού Συγκοινωνιών ΣΤ. 28171/ 2.11.1977 «περί τρόπου και διαδικασίας επανεξετάσεως των οδηγών αυτοκινήτων και των μοτοσυκλεττών» ΦΕΚ 1190/Β/1977 «και της απόφασης του Υπουργού Δημόσιας Τάξης 12355/Φ/ 304/8στ/12.8.1978 «περί του τρόπου και της διαδικασίας επανεξετάσεως οδηγών μοτοποδηλάτων» ΦΕΚ 851/Β/1978, κατά περίπτωση.
Εάν η ακινητοποίηση έγινε για λόγους σοβαρής μηχανικής ή άλλης βλάβης ή τροποποίησης του οχήματος, ή επειδή το όχημα δεν είναι εφοδιασμένο με πιστοποιητικό τεχνικού ελέγχου εφόσον έχει τέτοια υποχρέωση, η αστυνομική αρχή μπορεί να διατάξει τον έκτακτο τεχνικό έλεγχο του οχήματος σύμφωνα με αυτά που ορίζονται στο άρθρ. 86 παρ. 3 του Κ.Ο.Κ.
Ποιος πληρώνει τη μεταφορά;
Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας ορίζει ξεκάθαρα πως πραγματοποιείται η διαδικασία ακινητοποίησης και ποιος πληρώνει τη δαπάνη μεταφοράς.
Ειδικότερα για την πραγματοποίηση της ακινητοποίησης οχήματος, απαιτείται η σύμπραξη 2 αστυνομικών οργάνων. Τα όργανα αυτά επιβάλλουν την ακινητοποίηση του οχήματος, αφού προηγούμενα εκτιμήσουν τις ειδικές συνθήκες που συντρέχουν σε κάθε περίπτωση (σοβαρότητα βλάβης, ή φθοράς του οχήματος, ευπάθεια ή αξία φορτίου). Ο οδηγός του οχήματος που ακινητοποιήθηκε ευθύνεται για τη φύλαξη του οχήματος και του μεταφερόμενου φορτίου.
Εάν η αιτία που προκάλεσε την ακινητοποίηση του οχήματος δεν είναι δυνατό να αρθεί αμέσως στον τόπο που έγινε η διαπίστωση της, τότε σύμφωνα με το άρθρ. 92 του Κ.Ο.Κ., τα αστυνομικά όργανα αφαιρούν τις πινακίδες και την άδεια κυκλοφορίας του οχήματος, συντάσσουν έκθεση ακινητοποίησής του, σύμφωνα με το άρθρ. 4 της απόφασης αυτής και μεριμνούν για τη μεταφορά του, με ειδικό φορτηγό ή γερανοφόρο όχημα, σε χώρο όπου μπορεί να γίνει η επισκευή ή η ασφαλής φύλαξή του.
Εάν τα αστυνομικά όργανα κρίνουν ότι η μεταφορά του οχήματος για επισκευή ή για ακινητοποίηση σε κατάλληλο χώρο, δεν μπορεί να γίνει με κρατικά μεταφορικά μέσα ή με συμβεβλημένους με το Κράτος ιδιώτες μεταφορείς, τότε συνιστούν στον οδηγό να μεριμνήσει για την ασφαλή μεταφορά του οχήματός του, στον χώρο που υποδεικνύεται στην έκθεση ακινητοποίησης με μέσα της επιλογής του ή αν πρόκειται για επισκευή που ενδείκνυται να γίνει επί τόπου να μεριμνήσει για την διενέργειά της στον τόπο που διαπιστώθηκε η παράβαση.
Επιτρέπεται η κίνηση του οχήματος από τον τόπο επισκευής ή φύλαξής του μέχρι το αστυνομικό τμήμα, όπου φυλάσσονται η άδεια και οι πινακίδες κυκλοφορίας του, μετά την άρση της αιτίας που προκάλεσε την ακινητοποίησή του, μόνο εφόσον ο οδηγός έχει μαζί του αντίγραφο της έκθεσης ακινητοποίησης όπου αναφέρεται η επιτρεπόμενη διαδρομή χωρίς πινακίδες και άδεια.
Η κίνηση οχήματος, χωρίς άδεια κυκλοφορίας και πινακίδες για το οποίο έχει συνταχθεί έκθεση ακινητοποίησης, μπορεί να γίνει μέχρι τον τόπο επισκευής ή φύλαξής του, που αναφέρεται στην έκθεση ακινητοποίησης, κατά την κρίση των αστυνομικών οργάνων, εφόσον ο οδηγός δηλώσει γραπτά σύμφωνα με το άρθρ. 4 της απόφασης αυτής, ότι η κίνηση του οχήματος θα γίνει προσεκτικά και με αποκλειστική ευθύνη του σε ό,τι αφορά τόσο τη δική του ασφάλεια όσο και την ασφάλεια των επιβατών του οχήματος ή εκείνων που χρησιμοποιούν την οδό και εφόσον ο οδηγός έχει μαζί του αντίγραφο της έκθεσης ακινητοποίησης.
Σε κάθε περίπτωση ακινητοποίησης ή απόδοσης οχήματος που ακινητοποιήθηκε, συντάσσεται η έκθεση που προβλέπεται στο άρθρ. 4 αυτής της απόφασης. Η έκθεση υπογράφεται από τα αστυνομικά όργανα και από τον οδηγό εφόσον επιθυμεί. Εάν ο οδηγός επιθυμεί να κινήσει το όχημα σύμφωνα με τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, τότε υποχρεωτικά υπογράφει τη σχετική δήλωση που προβλέπεται στο έντυπο της έκθεσης ακινητοποίησης. Οι εκθέσεις συντάσσονται σε τρία αντίγραφα σε στέλεχος εντύπων. Από αυτά το ένα έντυπο παραμένει στο στέλεχος και τα άλλα παραδίδονται από ένα στον οδηγό και στην υπηρεσία, μαζί με την άδεια και τις πινακίδες κυκλοφορίας.
Εάν τα αστυνομικά όργανα κρίνουν ότι για τη διαπίστωση της άρσης της αιτίας που προκάλεσε την ακινητοποίηση του οχήματος χρειάζονται ειδικές γνώσεις ή ειδικές μέθοδοι και εξοπλισμός, μπορούν να ζητήσουν, πριν από την απόδοση του οχήματος, βεβαίωση από τεχνίτη κάτοχο ειδικού πτυχίου επισκευαστή οχημάτων, κατά τις διατάξεις του Νόμ. 3100/1954 «περί ασκήσεως επαγγέλματος επισκευαστού αυτοκινήτων» ή σημείωμα από αρμόδια δημόσια υπηρεσία, μόνο στην περίπτωση που έχει δοθεί αντίστοιχη εντολή στην έκθεση ακινητοποίησης του οχήματος. Σε αντίθετη περίπτωση η σχετική διαπίστωση, πριν από την επιστροφή της άδειας και των πινακίδων κυκλοφορίας, γίνεται μόνο από τα αστυνομικά όργανα.
Εάν η μεταφορά και η φύλαξη του οχήματος έγιναν με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου αυτού ή με τη διαδικασία της παρ. 8 του άρθρου 34 και του άρθρ. 34α του Κ.Ο.Κ. τότε ο δικαιούχος που θα παραλάβει το όχημα πρέπει να πληρώσει τη δαπάνη για τη μεταφορά και τη φύλαξη του οχήματός του, που καθορίζεται από τον πίνακα της παρ. 9, περιπτ. β΄ το άρθρου αυτού, ανάλογα με την κατηγορία του οχήματος την απόσταση μεταφοράς και το χρόνο φύλαξής του. Ο δικαιούχος του οχήματος βαρύνεται με τα έξοδα μεταφοράς και φύλαξής του, όπως αυτά ορίζονται, ανεξάρτητα αν η μεταφορά έγινε με υπηρεσιακά ή με ιδιωτικά γερανοφόρα οχήματα ή αν η φύλαξη έγινε σε δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο και ανεξάρτητα από το ύψος των δαπανών μεταφοράς και φύλαξης που καταβάλλει η υπηρεσία στους ιδιώτες μεταφορείς που έχουν επιλεγεί απ’ αυτήν μετά από σχετικό διαγωνισμό.
Για τα οχήματα που μεταφέρθηκαν με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου αυτού ή με τη διαδικασία της παρ. 8 του άρθρ. 34 και του άρθρ. 34α του ΚΟΚ σε ειδικούς χώρους φύλαξης, τηρείται βιβλίο διακίνησης φυλασσόμενων οχημάτων.
