Του Γιώργου Κ. Ανδρή
Τα αυτοκίνητα έχουν εισέλθει για τα καλά στο στόχαστρο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και σύμφωνα με πληροφορίες του movenews.gr οι έλεγχοι θα αφορούν τόσο στα καινούρια όσο και στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα.
Ωστόσο τόσο οι έμποροι μεταχειρισμένων αυτοκινήτων όσο και εκτελωνιστές μιλώντας στο movenews.gr αναφέρουν ότι η ΑΑΔΕ μεροληπτεί υπέρ των καινούριων αυτοκινήτων: «Κάποιοι αφού δεν ικανοποιήθηκαν με το νέο νόμο του υπουργείου Μεταφορών που ουσιαστικά θα κάνει απαγορευτική την εισαγωγή μεταχειρισμένων αυτοκινήτων καθώς θα καθυστερήσει να ενεργοποιηθεί αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που διαθέτουν ώστε να “μπλοκάρουν” τις εισαγωγές των μεταχειρισμένων υπό την απειλή των προστίμων! Ωστόσο η ΑΑΔΕ εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος γιατί δεν έβγαλε ανακοίνωση ή διαρροή για τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στην Mercedes-Benz Ηellas αλλά και στην BMW Hellas για τις υποτιμολογήσεις; Προφανώς η ΑΑΔΕ “επιστρατεύθηκε” απόκάποιους ώστε να φοβήσει όσους σκέφτονται να αγοράσουν ένα εισαγόμενο μεταχειρισμένο αυτοκίνητο! Άλλωστε σε πάνω από 300.000 χιλιάδες εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκίνητων που έχουν καταγραφεί στην 6ετία 2011 – 2016 ανακαλύφθηκαν 880 περιπτώσεις στις οποίες έχουν καταγραφεί φορολογικές παρατυπίες. Στα καινούρια αυτοκίνητα πότε έγινε αλήθεια ο τελευταίος έλεγχος από την ΑΑΔΕ; Γιατί δεν ελέγχονται οι καταγγελίες ιδιωτών καταναλωτών για τα καινούρια αυτοκίνητα; Τα συμπεράσματα δικά σας. Πάντως οι έμποροι που κάνουν “κομπίνες” σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν το σύνολο των εμπόρων όπως επίσης και οι εκτελωνιστές που ακολουθούν “παράνομες” πρακτικές σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν το σύνολο του κλάδου. Άλλωστε οι έμποροι εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων με φυσική παρουσία και καταστήματα έχουν υπόσταση σε αντίθεση με τους “πειρατές-φφαντάσματα” εμπόρους που δραστηριοποιούνται μέσω Διαδικτύου και χωρίς να παρέχουν καμία απολύτως εγγύηση».
Όπως αποκάλυψε η ΑΑΔΕ στην ετήσια έκθεσή της οι απώλειες εσόδων από μη καταβολή ΦΠΑ αλλά και από τις Υποτιμολογήσεις ανέρχονται σε δεκάδες ή εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και μάλιστα οι ελληνικές Αρχές βρίσκονται σε συνεργασία με τις Αρχές άλλων κρατών-μελών ώστε να πιάσουν τους φοροφυγάδες.
Ήδη οι θυγατρικές εταιρείες των πολυεθνικών Mercedes-Benz αλλά και BMW έχουν ήδη καταβάλει στο Ελληνικό Δημόσιο πρόστιμα ύψους 133 εκατ. ευρώ ενώ υπάρχουν πολλές δικαστικές και οικονομικές εκκρεμότητες ακόμη.
Από την άλλη μεριά στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα έχουν καταγραφεί τριγωνικές πωλήσεις για την μη απόδοση ΦΠΑ, προσκόμιση πλαστών εγγράφων αλλά και γύρισμα χιλιομέτρων από εμπόρους ώστε να πληρώσουν χαμηλότερο Τέλος Ταξινόμησης στο τελωνείο. Επίσης πολλοί έμποροι μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που γνωρίζουν πως οι Αρχές μπορούν ανά πάσα στιγμή να τους «τσακώσουν» έχουν βρει έναν άλλο τρόπο για να γλιτώνουν από την τσιμπίδα των Αρχών.
Η διαδικασία είναι απλή και γνώριμη στους επιτήδειους καθώς όλη η διαδικασία εκτελωνισμού φαίνεται πως πραγματοποιείται από τον υποψήφιο αγοραστή και ιδιώτη καταναλωτή και όχι από τον έμπορο. Μάλιστα για να δελεάσουν τους ανυποψίαστους καταναλωτές οι επιτήδειοι έμποροι μειώνουν και την τιμή πώλησης του οχήματος ώστε να πειστούν πιο εύκολα οι πελάτες τους.
Ωστόσο κάτι τέτοιο εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για τους ιδιώτες καταναλωτές καθώς είναι εκείνοι υπόλογοι σε οποιαδήποτε έλεγχο των Αρχών καθώς οι έμποροι δεν φαίνονται κυριολεκτικά πουθενά! Αποτέλεσμα των παραπάνω ενεργειών είναι οι ιδιώτες καταναλωτές να βρίσκονται αντιμέτωποι με υπέρογκα πρόστιμα αλλά και με «εγκλωβισμό» του οχήματος από τις τελωνειακές Αρχές. Δηλαδή ανεξάρτητα σε ποιον ανήκει τώρα το ύποπτο όχημα αν οι Τελωνειακές Αρχές διαπιστώσουν παραβάσεις τότε το συγκεκριμένο όχημα δεν μπορεί να μεταβιβαστεί ασχέτως αν τις παραβάσεις τις έχει πραγματοποιήσει ο προηγούμενος ιδιοκτήτης!
Σύμφωνα με το ΑΠΕ οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων ,μετά από συστηματική έρευνα και εντατικούς ελέγχους κατάφεραν να εντοπίσουν στο Β΄Τελωνείο Πειραιά 880 τέτοιες περιπτώσεις αυτοκινήτων που έχουν αγοραστεί χωρίς να έχουν αποδοθεί στα δημόσια ταμεία οι αναλογούντες φόροι.
Όπως αποδεικνύεται η κομπίνα που στήνουν έμποροι με τα εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα,με θύματα ανυποψίαστους ιδιώτες έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις λόγω και της οικονομικής κρίσης.
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα η κατάσταση φαίνεται ότι έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο καθώς ολοένα και περισσότεροι έμποροι υιοθετούν αθέμιτες πρακτικές για να μην πληρώνουν ΦΠΑ στην Ελλάδα, στο όνομα του κέρδους και των ανταγωνιστικότερων τιμών σε σχέση με άλλους. Το αποτέλεσμα είναι η αιμορραγία για τα δημόσια έσοδα να είναι μεγάλη ,με τη φοροδιαφυγή να ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.
Κατά την εισαγωγή των μεταχειρισμένων πρέπει να καταβάλλονται το τέλος ταξινόμησης και ο ΦΠΑ, εκτός εάν έχει καταβληθεί από τον ιδιώτη στον οποίο ανήκε το αυτοκίνητο. Με δεδομένο ότι το 99% των εισαγωγών μεταχειρισμένων είναι αυτοκίνητα που προέρχονται από leasing, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία, οφείλουν να καταβάλουν ΦΠΑ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ τα κόλπα των εμπόρων εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων περιλαμβάνουν:
Αποφυγή πληρωμής ΦΠΑ
Στο τελωνείο, που δεν επαληθεύει τακτικά τα χαρτιά που δέχεται, κατατίθεται τιμολόγιο ότι ο έμπορος του εξωτερικού το είχε προμηθευτεί στη χώρα του από ιδιώτη («με περιθώριο κέρδους»), άρα ο ΦΠΑ δεν οφείλεται στη χώρα προέλευσης, ούτε και στην Ελλάδα.
Στην πράξη, ο ξένος έμπορος έχει εκδώσει άλλο τιμολόγιο από αυτό που καταθέτει ο έλληνας εισαγωγέας, καθώς λόγω έλλειψης ΚΒΣ δεν υπάρχει ιδιαίτερη σήμανση ασφαλείας στα έγγραφα.
Έτσι ο πχ. Γερμανός έμπορος αναφέρει ότι πωλεί το αυτοκίνητο χωρίς ΦΠΑ, ενώ στην Ελλάδα κατατίθεται άλλο τιμολόγιο, που παρουσιάζει το Γερμανό να πωλεί αυτοκίνητο που έχει προμηθευτεί από ιδιώτη.
Εναλλακτικά, χρησιμοποιείται ως «παρένθετη» χώρα η Βουλγαρία, μόνο για λόγους τιμολόγησης. Ιδρύεται λοιπόν από τον Έλληνα εισαγωγέα μια Βουλγάρικη εταιρεία και σε αυτήν τιμολογεί πχ. ο Γερμανός έμπορος, με αληθή στοιχεία, άρα με το ΦΠΑ να πρέπει να πληρωθεί στη χώρα προορισμού (Βουλγαρία).
Στη συνέχεια, τιμολογείται ο έλληνας εισαγωγέας και άρα η Βουλγαρία δεν ζητεί ΦΠΑ, αφού πράγματι εξήχθη το όχημα. Το τιμολόγιο από Βουλγαρία πλέον αναφέρει ότι είναι με περιθώριο κέρδους, όταν στην προηγούμενη πράξη (Γερμανία > Βουλγαρία) δεν ήταν, καθώς η προς τα πίσω έρευνα εκτιμάται ότι θα είναι προβληματική.
2. Απόκρυψη εξοπλισμού, δήλωση ψευδούς Euro
Για να υπολογιστεί το ΤΤ, όπως αναφέρθηκε, πρέπει να βρεθεί ποιο μοντέλο, Euro κλπ είναι το αυτοκίνητο, όπως και ο εξοπλισμός του.
Όλα αυτά τα στοιχεία λαμβάνονται από την ξένη, διαγεγραμμένη άδεια κυκλοφορίας και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης που υποβάλλεται, που όμως ουδείς ελέγχει αν είναι γνήσια.
Ομοίως, ο εξοπλισμός λαμβάνεται από το βιβλίο σέρβις (συνήθως έχει αυτοκόλλητο στο πίσω μέρος με κωδικούς αξεσουάρ), όταν αυτό επίσης παραποιείται με ευκολία.
Φυσικός έλεγχος του αυτοκινήτου δεν γίνεται, αφού ο τελωνειακός δεν μπορεί να καταλάβει τι μοντέλο είναι, τι κυβισμός, τι εξοπλισμό έχει κλπ.
Καθοριστικό για την αλλοίωση της ηλικίας, του εξοπλισμού, της Euro ή και του μοντέλου είναι ότι το τελωνείο δέχεται μόνο χαρτιά», δίχως να μπορεί να επαληθεύσει άμεσα τα στοιχεία, παρά μόνο με διαδικασίες εκ των υστέρων, κάτι που γνωρίζουν καλά οι εισαγωγείς μεταχειρισμένων.
Τελωνισμός στο όνομα του πελάτη
Οι έμποροι γνωρίζουν ότι κινδυνεύουν σε ελέγχους εκ των υστέρων, ενώ επίσης δεν θέλουν να εμφανίσουν κέρδος από την πώληση και να φορολογηθούν σε αυτό.
Επίσης, οι πελάτες πολλές φορές επιθυμούν πολύ χαμηλή τιμή κτήσης, ώστε να λύσουν προβλήματα «πόθεν έσχες» που έχουν.
Ο συνδυασμός των παραπάνω και η μεθόδευση των εμπόρων να πείθουν τους πελάτες την τελευταία στιγμή, έχει αποτέλεσμα οι ιδιώτες να τελωνίζουν στο όνομα τους τα αυτοκίνητα, δηλώνοντας επίσης υπεύθυνα ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή και γνήσια!
Στην πράξη βέβαια, διαπιστώνεται τις περισσότερες φορές η πληρωμή του εμπόρου στη συνέχεια, αν ερευνηθεί, ενώ ποτέ δεν υπάρχει διαδρομή χρήματος από τον ιδιώτη προς τον ξένο προμηθευτή.
Αποτέλεσμα είναι, όπως ανακαλύφθηκε από το Β΄ Τελωνείο Πειραιά σε 880 περιπτώσεις επί 3800 που ερευνήθηκαν την περίοδο 2011-2016, όταν οφείλεται ΤΤ και ΦΠΑ, άρα και καταλογίζεται λαθρεμπορία, εκατοντάδες ιδιωτών να βρίσκονται αντιμέτωποι με κατάσχεση και αδυναμία πώλησης των αυτοκινήτων τους (όταν και διαπιστώνουν ότι διώκονται!).
Ανεξέλεγκτη είσοδος μεταχειρισμένων, παράνομη αποθήκευση
Τα αυτοκίνητα που οφείλουν ΤΤ και ΦΠΑ πρέπει να δηλωθούν την επόμενη μέρα από όταν φτάσουν στην Ελλάδα στο αρμόδιο τελωνείο, ενώ πρέπει να καταβληθεί το αναλογούν ΤΤ και ΦΠΑ την 15η ημέρα του επομένου μηνός της άφιξης.
Έτσι, εισέρχονται χιλιάδες αυτοκίνητα δίχως να δηλωθούν πουθενά και μόνον όταν βρεθούν πελάτες, δηλώνονται στο τελωνείο, προκειμένου να τελωνιστούν και να βγάλουν πινακίδες.
Καθώς το τελωνείο ζητεί «να δει» τα παραστατικά μεταφοράς, οι ίδιες μεταφορικές που μετέφεραν τα αυτοκίνητα εκδίδουν συχνά εικονικές φορτωτικές, με «σημερινή» ημερομηνία άφιξης, ώστε να διατηρούν την καλή συνεργασία με τον έμπορο.
Στην φορτωτική (CMR) που τηρεί η αυτοκινητοφόρα κατά το πραγματικό ταξίδι της προς την Ελλάδα, δεν αναφέρονται οι αριθμοί πλαισίων των μεταφερομένων αυτοκινήτων, ούτε και καταγράφονται στις πύλες εισόδου.
Εναλλακτικά, σε έναν οικιακό εκτυπωτή, εκτυπώνεται μια πλαστή φορτωτική σε ημερομηνία «σημερινή», που αυτή υποβάλλεται στο τελωνείο, που και πάλι δεν επαληθεύει τα έγγραφα που δέχεται.
