Εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ είναι τα έσοδα που χάνουν το κράτος και ο κλάδος του yachting, εκτοξεύοντας τη ναυτική ανεργία, από τις εκατοντάδες παράνομες ναυλώσεις που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στις ελληνικές θάλασσες.
Περισσότερα από 40 σκάφη, τα οποία πραγματοποιούσαν πολυήμερα ταξίδια στο Αιγαίο και το Ιόνιο με καθεστώς παράνομων ναυλώσεων, έχουν εντοπιστεί από το Λιμενικό Σώμα από τα μέσα Μαΐου, μέσω εντατικών ελέγχων που εδώ και τέσσερα χρόνια ζητούσε και διεκδικούσε επανειλημμένως η Ενωση Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού. Η φοροαποφυγή ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, με τις πρώτες εκτιμήσεις για τα συγκεκριμένα ναυλοσύμφωνα τα οποία είχαν υπογραφεί να ξεπερνούν το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ.
Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου είχαν διαπιστωθεί 42 παράνομες ναυλώσεις, εκ των οποίων 24 είναι σημαίας κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, 13 είναι σημαίας εκτός Ε.Ε. και 5 έχουν ελληνική σημαία. Το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει κοντά στο ένα εκατομμύριο ευρώ από τα πρόστιμα που ως τώρα έχουν επιβληθεί. Εν μέσω θέρους το υπουργείο Ναυτιλίας, παρατηρώντας την έκρηξη ανομίας μέσα στις ελληνικές θάλασσες, πέρασε τροπολογία -την οποία στήριξε και η Ν.Δ.- με την οποία τα σκάφη αναψυχής τα οποία έχουν ναυλωθεί παράνομα, εκτός από τα πρόστιμα που τους επιβάλλονται (τα οποία μπορεί να αγγίξουν και τις 50.000 ευρώ), έχουν και απαγόρευση απόπλου μέχρι να κατατεθεί το πρόστιμο ή εγγυητική επιστολή διπλάσια του προστίμου.
Η βασική αιτία
Αυτή τη στιγμή, αν και ο κλάδος του yachting έπρεπε ειδικά στην Ελλάδα να έχει εκτοξευτεί, δυστυχώς δεν ακολουθεί τους αλματώδεις ρυθμούς της γενικής τουριστικής ανάπτυξης των τελευταίων χρόνων. Η πρώτη αιτία, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες των σκαφών, είναι ο πολύ υψηλός ΦΠΑ (24%) σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες, Κροατία (6.5%), Τουρκία (0%) και Ιταλία (6%), ενώ την ίδια στιγμή στη χώρα μας υπάρχουν μόνο 22 μαρίνες όταν ο αντίστοιχος αριθμός σε Κροατία και Τουρκία ξεπερνά τις 200! Δεύτερη αιτία είναι οι παράνομες ναυλώσεις. Για να γίνονται νόμιμες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις τουριστών πρέπει αρχικά τα επαγγελματικά σκάφη με ελληνική ή ευρωπαϊκή σημαία να έχουν εκδώσει σχετική άδεια, ενώ τα σκάφη με σημαία τρίτων χωρών να ανοίξουν υποκατάστημα στην Ελλάδα. Ομως δεκάδες, πιθανώς και εκατοντάδες, ιδιοκτήτες προτιμούν τον παράνομο δρόμο γλιτώνοντας αρκετά έξοδα (ίσως και το 40%) που έπρεπε να καταβληθούν στα δημόσια ταμεία καθώς: α) δεν καταβάλλεται ΦΠΑ, β) δεν υπάρχει οργανική σύνθεση πλοίου, γ) δεν καταβάλλονται εισφορές στο ΝΑΤ, δ) δεν υπάρχουν ναυλοσύμφωνα, ε) οι μισθοί που καταβάλλονται στο πλήρωμα κυμαίνονται από 800 μέχρι 1.500 ευρώ.
«Εμείς ζητούμε όλοι να υπακούν και να μην ασελγούν στους ελληνικούς νόμους και στην ελληνική σημαία. Καλώ όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τους σκεπτόμενους φορείς του θαλάσσιου τουρισμού, ναυτικούς πράκτορες, ναυλομεσίτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, σε μια συνάντηση ώστε βοηθούμενοι από το ανοιχτό μυαλό του υπουργού Ναυτιλίας να αλλάξουμε άρθρα του νόμου για την ανάπτυξη του yachting. Είναι εγκληματικό σε μια χώρα με 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή, πέντε χιλιάδες νησιά και βραχονησίδες, με μοναδικές καιρικές συνθήκες, με αξία της τη φιλοξενία και έναν αέρα πολιτισμού και Ιστορίας που αναπνέουν όσοι διασχίζουν τα πελάγη, η Ελλάδα να μην είναι το κέντρο του παγκόσμιου yachting», λέει στον Ελεύθερο Τύπο ο πρόεδρος της Ενωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού, Αντώνης Στελλιάτος.
Τα τεχνάσματα
Οι περισσότερες παράνομες συμφωνίες γίνονται χρησιμοποιώντας δύο πύλες εισόδου: το Βόρειο Ιόνιο και το Βορειανατολικό Αιγαίο – Δωδεκάνησα. Αν και το Λιμενικό συνεχώς ανακαλύπτει νέους τρόπους που σκαρφίζονται ιδιοκτήτες και ναυλομεσίτες για να φοροδιαφύγουν, το συνηθέστερο μοτίβο είναι τα «παιχνίδια» που στήνονται με τα λιμάνια σε επιβιβάσεις και αποβιβάσεις. Συνηθίζεται σκάφη να ξεκινούν από τους Αγίους Σαράντα και να σφραγίζουν καθ’ όλα νόμιμα τα ναυλοσύμφωνα και τις λίστες επιβατών σαν να πρόκειται να επιβιβάσουν τους τουρίστες από εκεί με προορισμό την Ελλάδα, καθώς είναι νόμιμο να αποβιβάσεις επιβάτες από προορισμό του εξωτερικού, όχι όμως να κάνεις επιβιβάσεις και αποβιβάσεις εντός χώρας χωρίς τις απαραίτητες άδειες.
Στην πραγματικότητα τα παράνομα σκάφη τόσο για την επιβίβαση όσο και για την αποβίβαση χρησιμοποιούν ελληνικό λιμάνι και αποβιβάζουν τους τουρίστες σε Κέρκυρα, Ιθάκη, Κόρινθο ή Αργοσαρωνικό. Την ίδια στιγμή στο Αιγαίο η ελληνική σημαία είναι σε υποστολή, με τη συντριπτική πλειοψηφία των σκαφών να έχουν ξένη σημαία και οι «νόμιμες» επιβιβάσεις και αποβιβάσεις από Τουρκία να δίνουν και να παίρνουν. Ενα από τα διάφορα τεχνάσματα που έχουν μηχανευτεί είναι σε ελέγχους του Λιμενικού να βρίσκεται πάνω ο ιδιοκτήτης και να υποστηρίζει πως έχει έρθει με φίλους του διακοπές. Μόνο που προκαλεί ερωτήματα πώς γίνεται ιδιοκτήτης να μένει στο σκάφος 5 εβδομάδες με τις παρέες του να αλλάζουν ανά πέντε μέρες.
Οι παράνομες ναυλώσεις γίνονται σε συνεννόηση με τους ναυλομεσίτες (brokers) μέσω διαφόρων ιστοσελίδων, αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος. Σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται κλειδάριθμοι από τους χρήστες για το κλείσιμο του ναύλου. Οι τιμές είναι πολύ ελκυστικές, καθώς, ενώ για ένα νόμιμο επαγγελματικό σκάφος αναψυχής οι τιμές κυμαίνονται (ανάλογα με την κατηγορία, ιστιοπλοϊκά, motor yacht, super yacht) από 7.000 ευρώ εβδομαδιαίως έως 300.000 για τα super yachts, στις παράνομες ναυλώσεις μπορεί να φτάσουν και 40% κάτω.