Μπορεί ολόκληρη η ΕΕ να φτάσει σε 100% πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων και φορτηγών έως το 2035, προκειμένου να απαλλαγεί από τον άνθρακα οδικές μεταφορές έως το 2050; Μπορεί μια μικρή επιχείρηση, καθώς και μια μέση οικογένεια, είτε ζουν σε πόλη είτε σε χωριό, να κάνουν τη μετάβαση; Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μεταφορών και Περιβάλλοντος (Transport & Enviroment – T&E) ανέθεσε στο Bloomberg New Energy Finance (BNEF) να αναλύσει ακριβώς αυτό. Η απάντηση που έλαβε είναι ξεκάθαρη. Ναι με την πολιτική υποστήριξη η Ευρώπη μπορεί.
Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνονται γρήγορα στην Ευρώπη και αυξάνεται ο αριθμός των μοντέλων που κυκλοφορούν στους δρόμους τη στιγμή που οι περισσότερες οι κυβερνήσεις στην ΕΕ έχουν θέσει στόχους για τη σταδιακή κατάργηση των κινητήρων εσωτερικής καύσης.
Ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες αλλά και οι καταναλωτές είναι το κόστος απόκτησης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων το οποίο είναι πολύ πιο υψηλό από εκείνο των οχημάτων βενζίνης και diesel.
Οι βελτιώσεις στις μπαταρίες ιόντων λιθίου θα είναι κρίσιμη για τις αυτοκινητοβιομηχανίες και θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην τιμή διάθεσης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Στην έρευνα καταδεικνύονται η πορεία εξέλιξης κόστους για την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων και των οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, και οι συνέπειες για την υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρώπη.
Στην Ελλάδα δυστυχώς τα πράγματα καταγράφονται πολύ χειρότερα καθώς η χώρα μας στην έρευνα κατατάσσεται μεταξύ των χωρών που έχουν πληγεί από την εισαγωγή μεταχειρισμένων οχημάτων από άλλα κράτη-μέλη με αποτέλεσμα οι πωλήσεις των καινούριων ΙΧ να διατηρούνται χαμηλά ενώ αντίθετα να διατηρείται σε πολύ υψηλά επίπεδα ο μέσος όρος ηλικίας του στόλου των κυκλοφορούντων οχημάτων.
Κόστος μπαταριών
Η ζήτηση για μπαταρίες ιόντων λιθίου που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχει αυξηθεί περισσότερο από 264 φορές από το 2010 έως το 2020. Το BloombergNEF έχει συλλέξει δεδομένα τιμολόγησης και όγκου για τις μπαταρίες από το 2010 και εκτιμά ότι οι τιμές των μπαταριών θα μειωθούν σε κάτω από τα 100 δολ. / kWh το 2024 και θα φτάσουν τα 58 δολ. / kWh το 2030.
Μέχρι το 2035, το BloombergNEF προβλέπει ότι οι μπαταρίες ιόντων λιθίου θα μπορούσαν να επιτύχουν σταθμισμένο όγκο μέση τιμή 45 δολ. / kWh. Για ένα EV με μπαταρία 100kWh, η τιμή του πακέτου θα ήταν 9.200 δολάρια φθηνότερα το 2035, πτώση 67% σε σχέση με το 2020. Ωστόσο ακόμη δεν έχει καταστεί σαφές πως η βιομηχανία θα μπορέσει να επιτύχει τις παραπάνω τιμές καθώς μπορεί να απαιτηθεί υλική αντικατάσταση αλλά και περαιτέρω τεχνολογικές εξελίξεις.
Κόστος οχημάτων
Οι εκτιμώμενες τιμές λιανικής προ φόρων των ηλεκτρικών οχημάτων αναμένεται να μειωθούν ταχέως έως το 2030, καθώς οι μέσες τιμές της μπαταρίας πέφτουν κοντά στο 60%. Ωστόσο, η τιμή των οχημάτων μεταξύ του 2020 και του 2030 αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω καθώς ήδη από τις αρχές του 2020 τα ηλεκτρικά οχήματα κατασκευάζονται σε ειδικές πλατφόρμες που προσδίδουν οικονομίες κλίμακος.
Η διαφορά κόστους στην παραγωγή μεταξύ ηλεκτρικών και οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης ποικίλλει ευρέως ανά τμήμα.
Τα ελαφρά και βαρέα ηλεκτρικά φορτηγά κοστίζουν τώρα περίπου 50% πιο ακριβά και έχουν μέτριες επιδόσεις και αυτονομίες ενώ αντίθετα τα μικρότερα ηλεκτρικά οχήματα (κατηγορία Α και Β) μπορεί να κοστίσουν πάνω από δύο φορές υψηλότερα από τα αντίστοιχα μοντέλα με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Η διαφορά τιμής μεταξύ ηλεκτρικών και οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης θα γίνεται όλο και μικρότερη τα επόμενα πέντε έως έξι χρόνια. Τα ηλεκτρικά οχήματα θα φτάσουν να διατίθενται στην ίδια τιμή με τα αντίστοιχα βενζινοκίνητα ή diesel μοντέλα μεταξύ 2025 και 2027. Η ισοτιμία μεταξύ των τιμών θα έλθει πρώτα στα φορτηγά και αργότερα στην κατηγορία Β και αργότερα στα SUV και στα sedan.
Αυτή η κατάταξη των τιμών-ισοτιμίας θα εξαρτηθεί κυρίως από τα τεχνικά χαρακτηριστικά των οχημάτων και όχι απευθείας από τη μέση τιμή αγοράς τους.
Μερικές μικρές μειώσεις κόστους στο αμάξωμα και στο πλαίσιο των οχημάτων βενζίνης και diesel αντισταθμίζεται γρήγορα από το αυξανόμενο κόστος βελτίωσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης. Βέβαια τα νέα αυστηρότερα όρια CO2 το 2025 και το 2030 για τα πρότυπα εκπομπών Euro 7 – τα οποία σχεδιάζονται και τίθενται σε εφαρμογή τεθεί σε ισχύ έως το 2025 – θέτει σοβαρές προκλήσεις για την οικονομικά αποδοτική ανάπτυξη νέων κινητήρων βενζίνης και diesel.
Η εξέλιξη των κινητήρων εσωτερικής καύσης σύμφωνα με την μελέτη θα αυξηθεί από το 2020 μεταξύ 1% και 2,5% ετησίως.
Επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει επίσης, σύμφωνα με δημοσίευμα του Ελληνικού Ινστιτούτου Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων, εντός του Ιουνίου 2021 να θέσει τελική ημερομηνία πέραν της οποίας δεν θα επιτρέπονται πλέον πωλήσεις νέων αυτοκινήτων που να κινούνται με ορυκτά καύσιμα. Τον τελευταίο μήνα 27 μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες ζήτησαν η καθοριστική χρονιά να είναι το 2035. Όμως μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 63% των κατοίκων των αστικών ευρωπαϊκών κέντρων θα επιθυμούσαν αυτό να συμβεί μέσα στο 2030. Αξίζει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον επτά αυτοκινητοβιομηχανίες και δέκα ευρωπαϊκά κράτη έχουν ήδη αναγγείλει ότι μελετούν τον χρόνο εφαρμογής μέτρων απαγόρευσης αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα.
