Με μια απόφαση-σοκ το δικαστήριο του Σαν Φρανσίσκο καλεί την Tesla να αποζημιώσει με 136,9 εκατ . δολάρια τον πρώην υπάλληλό της Owen Diaz επειδή βρέθηκε αντιμέτωπος με ρατσιστική συμπεριφορά από τους προϊσταμένους του, όταν εργαζόταν στην εταιρεία.
Μάλιστα το εντυπωσιακό στην συγκεκριμένη υπόθεση αφορά στους ενόρκους οι οποίοι αποφάσισαν να αυξήσουν την αποζημίωση που απαιτούσαν οι δικηγόροι του Diaz και τελικά η Tesla να καλείται να καταβάλλει 130 εκατ. δολάρια για αποζημίωση και 6,9 εκατ. δολάρια στον Diaz για ψυχική οδύνη.
«Παρόλο που είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτά τα γεγονότα δεν δικαιολογούν την ετυμηγορία που έδωσε το δικαστήριο του Σαν Φρανσίσκο, αναγνωρίζουμε ότι δεν ήμασταν τέλειοι το 2015 και το 2016», επισήμανε η αντιπρόεδρος υπεύθυνη του ανθρώπινου δυναμικού της Tesla, Valerie Capers σε ανάρτηση στο ιστολόγιο της εταιρείας. Η αυτοκινητοβιομηχανία επίσης δεν έκανε γνωστό αν σκοπεύει να ασκήσει έφεση ή όχι…
Ο Diaz, πρώην συμβασιούχος εργαζόμενος που προσλήφθηκε στην Tesla το 2015 και αποχώρησε την άνοιξη του 2016, αντιμετώπισε ένα εχθρικό εργασιακό περιβάλλον στο οποίο, όπως είπε στο δικαστήριο, οι συνάδελφοί του χρησιμοποιούσαν διάφορα επίθετα για να τον υποτιμήσουν όπως και άλλους μαύρους εργαζόμενους, λέγοντάς του χαρακτηριστικά “πήγαινε πίσω στην Αφρική”. Yπήρχαν επίσης ρατσιστικά γκράφιτι στις τουαλέτες, όπως ναζιστκές σβάστικες και συνθήματα της Ku Klux Klan και ένα ρατσιστικό σχέδιο στο χώρο εργασίας του.
Ο 53χρονος Diaz υποστήριξε πως η Tesla ευνοούσε τέτοιου είδους συμπεριφορές επιτρέποντας τη δημιουργία ενός εχθρικού ρατσιστικού περιβάλλοντος για τον ίδιο και έτερους Αφροαμερικανούς εργαζομένους. Και μάλιστα πως έτεροι εργαζόμενοι είχαν πιεστεί να επιλύσουν τις καταγγελίες τους εξωδικαστικά, καθώς η διοίκηση απαιτούσε να λύνονται τα θέματα μέσω διαιτησίας.
Σύμφωνα με τους δικηγόρους του, η υπόθεση μπόρεσε να προχωρήσει επειδή ο εργαζόμενος δεν είχε υπογράψει τη ρήτρα υποχρεωτικής διαιτησίας, όντας εργαζόμενος με προσωρινή σύμβαση. Η Tesla χρησιμοποιεί υποχρεωτική συμφωνία διαιτησίας σύμφωνα με την οποία υποχρεώνει τους υπαλλήλους να επιλύουν τις διαφορές τους κεκλεισμένων των θυρών και όχι σε δημόσια δίκη.
Ο Owen Diaz είναι συνηθισμένος αφροαμερικανός εργάτης και οι προσβολές είναι κομμάτι της καθημερινότητάς του. Αλλά όλα όσα έζησε ο Diaz, σύμφωνα με όσα καταγγέλλει, ως εργαζόμενος στην αυτοκινητοβιομηχανία Tesla δεν συγκρίνονται με τίποτα. Ο 53χρονος Diaz χειριζόταν ανελκυστήρες και μέσα στα καθήκοντά του ήταν να φροντίζει για τη μεταφορά μεταλλικών στοιχείων και εξαρτημάτων στη γραμμή παραγωγής. Όμως αντί για ένα ανθρώπινο εργασιακό περιβάλλον βρέθηκε εκτεθειμένος σε απαράδεκτες συνθήκες εργασίας, γεγονός που τον οδήγησε στην παραίτηση. Τα υποτιμητικά σχόλια και οι εκδηλώσεις μίσους αποτελούσαν τον κανόνα στις αίθουσες παραγωγής.
Ο Owen Diaz ισχυρίστηκε ότι οι συνεργάτες του στο εργοστάσιο Tesla στην Καλιφόρνια του είπαν να «επιστρέψει στην Αφρική» και τον αποκαλούσαν με ρατσιστικά επίθετα.
Πέντε χρόνια μετά, ο Diaz ξανασυναντά τον πρώην εργοδότη του. Αυτή τη φορά όμως στις δικαστικές αίθουσες, μετά από αγωγή που άσκησε σε βάρος του πρώην εργοδότη του για ρατσισμό και διακρίσεις. Σύμφωνα με τον Diaz τα εργοστάσια της Tesla αποτελούν «χώρους ρατσιστικής συμπεριφοράς».
Ρατσιστικά γκράφιτι
H Tesla αρνήθηκε προφανώς τις αιτιάσεις του Diaz και αναφέρει ότι η εταιρεία δεν είχε καμία γνώση για ενδεχόμενη κακή συμπεριφορά υπαλλήλων της. Ταυτόχρονα η Tesla επαναλαμβάνει ότι είναι αντίθετη σε κάθε μορφή διάκρισης, παρενόχλησης ή άδικης μεταχείρισης και ότι αντίστοιχα περιστατικά διερευνώνται με σοβαρότητα.
Στο επίμαχο εργοστάσιο της Tesla λέγεται ότι υπήρχαν ρατσιστικά γκράφιτι υπέρ της ρατσιστικής οργάνωσης Ku Klux Klan μαζί με απειλές για Αφροαμερικανούς αλλά και γκράφιτι με τη ναζιστική σβάστικα.
Ο Diaz πάντως δεν είναι ο μόνος εργαζόμενος στην Τesla που έχει κινηθεί νομικά. Μεταξύ 2018 και 2021 άλλοι 120 εργαζόμενοι υπέβαλαν σχετικές αγωγές. Εννέα εξ αυτών δεν έγιναν δεκτές εξαιτίας ανεπαρκών στοιχείων. Συνολικά 104 αντίστοιχες περιπτώσεις περιλαμβάνονται στη δικογραφία των 500 σελίδων. Στην πραγματικότητα ο αριθμός των θιγόμενων μπορεί να είναι μεγαλύτερος, επειδή πολλοί εργαζόμενοι ήταν αναγκασμένοι να υπογράφουν ρήτρες διαιτησίας, ώστε να αποφευχθεί η προσφυγή στην τακτική δικαιοσύνη σε περίπτωση διαφορών. Ωστόσο ο Diaz, όπως και άλλοι εργαζόμενοι, είχαν υπογράψει συμβάσεις προσωρινής εργασίας μέσω γραφείων πρόσληψης χωρίς ρήτρες διαιτησίας, γεγονός που του έδινε ευχέρεια κινήσεων.
Πλήγμα στην εικόνα της Silicon Valley
Οι πρακτικές της Tesla δεν αποτελούν εξαίρεση επισημαίνει η DW. «Οι εταιρείες της Silicon Valley συνδυάζουν συχνά την ανάπτυξη υψηλής τεχνολογίας με ξεπερασμένες εργασιακές συνθήκες που παραπέμπουν στον 19ο αιώνα» αναφέρει ο Delson Lixtenstain, ιστορικός της Εργασίας από το Κέντρο για τη Μελέτη της Εργασίας και της Δημοκρατίας στο Πανεπιστήμιο Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνιας. Όπως επισημαίνει, εταιρείες όπως η Tesla προσπαθούν να αποποιηθούν της νομικής, ηθικής και κοινωνικής ευθύνης απέναντι στους υπαλλήλους τους για να εξοικονομήσουν χρήματα. Προκρίνουν μάλιστα τη διαιτησία ως μέσο επίλυσης των εταιρικών διαφορών για λόγους ταχύτητας και αποτελεσματικότητας, ωστόσο εκπρόσωποι εργαζομένων κάνουν λόγο για αδιαφανείς διαδικασίες σε βάρος των εργαζομένων.
Σύμφωνα με συνέντευξη του Larry Organ, δικηγόρου του Diaz στην ιστοσελίδα Protocol: «Η Tesla επικεντρώνεται μόνο στην κατασκευή αυτοκινήτων χωρίς να την ενδιαφέρει η συμπεριφορά των εργαζομένων της. Αυτό δείχνουν οι έρευνες σε πέντε υποθέσεις μας». Ο Organ είχε υποστηρίξει νομικά και άλλους εργαζομένους της Tesla στο παρελθόν. Σε όλες εκείνες τις υποθέσεις η Tesla αντέδρασε σχεδόν «με αλλεργία» αλλά και επιθετική ρητορική, αναφέρει ο Organ. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις η Tesla κέρδισε τη διαμάχη, με εξαίρεση μια περίπτωση: εκείνη του 47χρονου Melvin Berry, ο οποίος, όπως και ο Owen Diaz, επέρριπτε στους ανωτέρους του ρατσιστική συμπεριφορά. Η Tesla υποχρεώθηκε να καταβάλει λίγο πάνω από ένα εκατομμύριο δολάρια στον Berry. Το μεγαλύτερο μέρος αφορούσε την κάλυψη δικαστικών εξόδων και αμοιβή δικηγόρων ενώ 262.000 δολάρια κατέληξαν καθαρά στον ίδιο, εκ των οποίων τα 100.000 δολάρια αφορούσαν σε ηθική βλάβη.