Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε δημόσια διαβούλευση και πρόσκληση υποβολής στοιχείων, καλώντας όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τα σχέδια προτάσεών της για το μέλλον του καθεστώτος του κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας (MVBER). Σε αυτά περιλαμβάνονται i) σχέδιο κανονισμού για την παράταση της ισχύος του υφιστάμενου κανονισμού MVBER κατά πέντε έτη και ii) σχέδιο ανακοίνωσης που εισάγει στοχευμένες επικαιροποιήσεις των συμπληρωματικών κατευθυντήριων γραμμών.
Το σχέδιο κανόνων έρχεται μετά από διαδικασία επανεξέτασης που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2018, ενόψει της λήξης ισχύος του κανονισμού MVBER στις 31 Μαΐου 2023, με στόχο τη συγκέντρωση στοιχείων σχετικά με τη λειτουργία των κανόνων που εφαρμόζονται στις κάθετες συμφωνίες στην τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Τα ενδιαφερόμενα μέρη καλούνται να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το σχέδιο κανόνων έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022.
Η κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε σχετικά: «Η προτεινόμενη παράταση του κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας για άλλα πέντε έτη αποσκοπεί στη διατήρηση ενός καθεστώτος που έχει διευκολύνει τις επιχειρήσεις στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας να αξιολογούν κατά πόσον οι συμφωνίες τους συνάδουν με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ. Προτείνουμε επίσης στοχευμένες επικαιροποιήσεις των κατευθυντήριων γραμμών μας, ώστε να συμπεριλάβουμε τα δεδομένα που παράγονται από τα οχήματα, τα οποία αποτελούν βασικό στοιχείο για τις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης. Τα ενδιαφερόμενα μέρη καλούνται να υποβάλουν σχόλια, τα οποία θα μας βοηθήσουν να οριστικοποιήσουμε τους κανόνες που πρόκειται να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2023.»
Οι προτεινόμενες αλλαγές
Όπως αναφέρεται λεπτομερέστερα στο επεξηγηματικό σημείωμα που συνοδεύει το σχέδιο κανονισμού για την παράταση του κανονισμού MVBER και στο σχέδιο ανακοίνωσης για την τροποποίηση των συμπληρωματικών κατευθυντήριων γραμμών, οι προτεινόμενες αλλαγές αποσκοπούν στα εξής:
Να διατηρηθεί σε ισχύ ο κανονισμός MVBER για πέντε επιπλέον έτη ώστε να συνεχίσει να διευκολύνει την αυτοαξιολόγηση από τις εταιρείες των κάθετων συμφωνιών τους στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας με βάση τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ. Είναι πιθανό ότι, σε πέντε χρόνια, οι τρέχουσες αναδυόμενες τάσεις, όπως αυτές που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση των οχημάτων και τις νέες τάσεις στον τομέα της κινητικότητας, θα έχουν παγιωθεί. Η προτεινόμενη παράταση θα επιτρέψει στην Επιτροπή να επαναξιολογήσει την κατάσταση υπό το πρίσμα της νέας πραγματικότητας της αγοράς έως τη νέα ημερομηνία λήξης του παρατεινόμενου κανονισμού MVBER (δηλαδή την 31η Μαΐου 2028).
Να καταστεί σαφές ότι τα δεδομένα που παράγονται από τα οχήματα μπορούν να αποτελέσουν βασικό πόρο για τις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης. Οι κανόνες θα παρέχουν σαφήνεια στις εταιρείες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή αντιμετωπίζει ζητήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση σε δεδομένα που παράγονται από τους αισθητήρες των αυτοκινήτων κατά την αξιολόγηση των κάθετων συμφωνιών μεταξύ κατασκευαστών οχημάτων και των εξουσιοδοτημένων δικτύων τους βάσει του άρθρου 101 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΣΛΕΕ»). Η Επιτροπή προτείνει να επεκταθούν οι υφιστάμενες αρχές για την παροχή των τεχνικών πληροφοριών, των εργαλείων και της κατάρτισης που απαιτούνται για την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης ώστε να καλύψουν ρητά τα δεδομένα που παράγονται από τα οχήματα.
Επόμενα βήματα
Μετά τις παρατηρήσεις των ενδιαφερόμενων μερών επί του σχεδίου κανονισμού για την παράταση του MVBER και επί του σχεδίου ανακοίνωσης για την τροποποίηση των συμπληρωματικών κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή θα επεξεργαστεί τα εν λόγω μέτρα και θα εφαρμόσει τυχόν αναγκαίες αλλαγές στο σχέδιο κανόνων, με σκοπό να τεθούν σε ισχύ οι τελικοί κανόνες την 1η Ιουνίου 2023.
Ιστορικό της διαδικασίας επανεξέτασης
Στις 28 Μαΐου 2021 η Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση αξιολόγησης και έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, όπου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του καθεστώτος MVBER.
Η αξιολόγηση έδειξε ότι το καθεστώς υπήρξε χρήσιμο και εξακολουθούσε να είναι σημαντικό για τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η αξιολόγηση κατέδειξε επίσης ότι, ενώ η αγορά αυτοκινήτων οχημάτων ήταν πιθανό να εξελιχθεί τα επόμενα έτη, δεν υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις κατά την τελευταία δεκαετία που θα δικαιολογούσαν σημαντική αναθεώρηση του καθεστώτος του MVBER. Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι ήταν αναγκαία μια επικαιροποίηση, ώστε να αποτυπώνεται η σημασία που μπορεί να έχει η πρόσβαση σε δεδομένα που παράγονται από τα οχήματα ως παράγοντας ανταγωνισμού.
Μετά την εν λόγω αξιολόγηση, τον Ιούνιο του 2021, η Επιτροπή δρομολόγησε τη φάση χάραξης πολιτικής της επανεξέτασης, κατά την οποία επεξεργάστηκε τα σχέδια τροποποιήσεων του καθεστώτος και διαβουλεύθηκε με τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές.
Ιστορικό του MVBER
Οι κάθετες συμφωνίες είναι συμφωνίες που συνάπτονται μεταξύ δύο ή περισσότερων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά επίπεδα της αλυσίδας παραγωγής ή διανομής και αφορούν τους όρους υπό τους οποίους τα μέρη μπορούν να αγοράζουν, να πωλούν ή να μεταπωλούν ορισμένα αγαθά ή υπηρεσίες.
Το άρθρο 101 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ απαγορεύει τις συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων που περιορίζουν τον ανταγωνισμό. Ωστόσο, δυνάμει του άρθρου 101 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ οι εν λόγω συμφωνίες μπορούν να κηρύσσονται συμβατές με την εσωτερική αγορά, εφόσον συμβάλλουν στη βελτίωση της παραγωγής ή της διανομής των προϊόντων ή στην προώθηση της τεχνικής ή οικονομικής προόδου, εξασφαλίζοντας συγχρόνως στους καταναλωτές εύλογο μερίδιο του οφέλους που προκύπτει, δίχως να εξαλείφεται ο ανταγωνισμός.
Ο κανονισμός MVBER αναφέρει ότι το γενικό καθεστώς της Επιτροπής (δηλαδή ο κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία των κάθετων συμφωνιών ή VBER) εφαρμόζεται σε συμφωνίες για τη διανομή καινούργιων οχημάτων. Ο VBER εξαιρεί τις κάθετες συμφωνίες που πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις από την απαγόρευση του άρθρου 101 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, δημιουργώντας έτσι περιοχή ασφαλείας για τις εν λόγω συμφωνίες. Οι κατευθυντήριες γραμμές για τους κάθετους περιορισμούς παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο ερμηνείας και εφαρμογής του VBER και τον τρόπο αξιολόγησης των κάθετων συμφωνιών που δεν εμπίπτουν στην περιοχή ασφαλείας του VBER.
Όσον αφορά συμφωνίες που αφορούν την πώληση ή τη μεταπώληση ανταλλακτικών αυτοκινήτων οχημάτων ή την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης αυτοκινήτων οχημάτων, ο κανονισμός MVBER προβλέπει ότι το άρθρο 101 παράγραφος 1 της Συνθήκης δεν εφαρμόζεται, εφόσον οι συμφωνίες αυτές πληρούν τις προϋποθέσεις για απαλλαγή βάσει του γενικού καθεστώτος και δεν περιέχουν καμία από τις ρήτρες που απαριθμούνται στον MVBER και αίρουν το ευεργέτημα της απαλλαγής.
