Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθόρισε κοινές θέσεις επί δύο προτάσεων της Επιτροπής που αποτελούν μέρος της λεγόμενης δέσμης νομοθετικών πράξεων για την οδική ασφάλεια, με σκοπό την τροποποίηση ή την κατάργηση:
-των οδηγιών του 2006 και του 2022, καθώς και των κανονισμών του 2012 και του 2018 σχετικά με τις άδειες οδήγησης
-της οδηγίας του 2015 για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής ανταλλαγής πληροφοριών για τροχαίες παραβάσεις σχετικές με την οδική ασφάλεια.
«Πρόκειται για αλλαγή προσέγγισης ως προς το καθεστώς των αδειών οδήγησης στην Ευρώπη. Σε συνδυασμό με την ενίσχυση των μηχανισμών αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ των κρατών μελών για τη διευκόλυνση της ταυτοποίησης του αφορώμενου προσώπου και της επιβολής προστίμων, η νέα νομοθεσία θα βελτιώσει την ασφάλεια των ευρωπαϊκών αυτοκινητοδρόμων και θα εγγυάται ασφαλέστερες κατοικημένες περιοχές σε ολόκληρη την ΕΕ» τόνισε ο Οscar Puente, υπουργός Μεταφορών και Βιώσιμης Κινητικότητας της Ισπανίας
Οδηγία για τις άδειες οδήγησης
Η πρόταση της Επιτροπής αποσκοπεί στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και στη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών εντός της ΕΕ. Η πρόταση θα πρέπει να θεωρηθεί ως πλήρης αναθεώρηση της οδηγίας που εφαρμόζεται από την τελευταία μείζονα μεταρρύθμιση του 2006, η οποία έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών έως το 2013. Με την πρόταση εισάγονται τέσσερα κύρια νέα στοιχεία στο ισχύον καθεστώς:
-ένα ευρωπαϊκό σύστημα για τους αρχάριους οδηγούς που επιτρέπει την οδήγηση με συνοδό μετά την απόκτηση άδειας στην ηλικία των 17 ετών
-αυστηρότεροι όροι για τους αρχάριους οδηγούς κατά τα πρώτα 2 έτη οδήγησης (ή για μεγαλύτερη διάρκεια ανάλογα με τους κανόνες των κρατών μελών)
–φορητή άδεια οδήγησης στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πορτοφολιού ψηφιακής ταυτότητας, και
-χρήση αυτοαξιολογήσεων ως φίλτρου για την ιατρική εξέταση του οδηγού, προκειμένου να διαπιστωθεί η ικανότητα οδήγησής του.
Η γενική κατεύθυνση της πρότασης της Επιτροπής διατηρήθηκε στην κοινή θέση του Συμβουλίου. Ωστόσο, το Συμβούλιο εισήγαγε διάφορες αλλαγές στην πρόταση της Επιτροπής, οι οποίες μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
-διατήρηση της προαιρετικής συντόμευσης των περιόδων ισχύος των αδειών οδήγησης ηλικιωμένων
-σαφέστερη περιγραφή του υποχρεωτικού ελέγχου της σωματικής και πνευματικής ικανότητας οδήγησης πριν από την έκδοση και ανανέωση των αδειών οδήγησης, με βάση τα διαφορετικά συστήματα που έχουν αναπτυχθεί στα κράτη μέλη
-ευθυγράμμιση των τεχνικών στοιχείων για τις φορητές άδειες οδήγησης με την αναθεώρηση του κανονισμού για την ψηφιακή ταυτότητα (eIDAS) και καλύτερη σύνδεση μεταξύ της έκδοσης εκτελεστικών πράξεων και της υποχρέωσης των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή
-λεπτομερέστερη καθοδήγηση για την αξιολόγηση από την Επιτροπή του πλαισίου οδικής ασφάλειας τρίτων χωρών
-βελτίωση των απαιτήσεων για τον συνοδό στο σύστημα οδήγησης με συνοδό, οι οποίες θα είναι υποχρεωτικές μόνο για την άδεια κατηγορίας Β
-αναδιατύπωση των όρων για τη δοκιμαστική περίοδο λαμβανομένων υπόψη των αρμοδιοτήτων και των καθιερωμένων πρακτικών των κρατών μελών
-δυνατότητα του πολίτη να υποβληθεί σε θεωρητική εξέταση, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, στο κράτος μέλος ιθαγένειας όταν είναι διαφορετικό από το κράτος μέλος διαμονής, αλλά καμία τέτοια δυνατότητα για την πρακτική εξέταση
Οδηγία για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής ανταλλαγής πληροφοριών για τροχαίες παραβάσεις σχετικές με την οδική ασφάλεια
Στόχος της πρότασης είναι να διασφαλιστεί ότι οι οδηγοί μη μόνιμοι κάτοικοι τηρούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας κατά την οδήγηση σε άλλα κράτη μέλη.
Το Συμβούλιο διατήρησε τη γενική κατεύθυνση της πρότασης της Επιτροπής. Το Συμβούλιο εισήγαγε, ωστόσο, αρκετές αλλαγές στην πρόταση, με στόχο κυρίως την αποσαφήνιση του πεδίου εφαρμογής και των ορισμών της νομικής πράξης. Οι αλλαγές αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
-την εισαγωγή της έννοιας του «ενδιαφερόμενου προσώπου» και την αποσαφήνιση των ρόλων και των αρμοδιοτήτων των εθνικών σημείων επαφής και των αρμόδιων αρχών
-την προσθήκη περισσότερων αδικημάτων στην πρόταση της Επιτροπής, όπως περιπτώσεις μη τήρησης των περιορισμών πρόσβασης οχημάτων ή των κανόνων σε ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση, καθώς και περιπτώσεις εγκατάλειψης θύματος τροχαίου
-την περαιτέρω αποσαφήνιση των διαφόρων διαδικασιών που σχετίζονται με την πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με τις άδειες κυκλοφορίας οχημάτων και των διαφόρων επιλογών που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες αρχές για να ζητούν αμοιβαία συνδρομή, προκειμένου να διασφαλίζεται η ταυτοποίηση του ενδιαφερόμενου προσώπου, η ορθή επίδοση της τροχαίας παράβασης και να επιβάλλονται αποτελεσματικότερα τα πρόστιμα οδικής κυκλοφορίας.
-όλες τις αναγκαίες διασφαλίσεις που έχουν θεσπιστεί για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων του οδηγού ή οποιουδήποτε άλλου ενδιαφερόμενου προσώπου.
Επόμενα βήματα
Σε συνέχεια του καθορισμού των διαπραγματευτικών εντολών (γενικών προσεγγίσεων) του Συμβουλίου, παρέχεται στην αναλαμβάνουσα Προεδρία η δυνατότητα να αρχίσει συνομιλίες με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο («τριμερείς διάλογοι») γύρω από αυτούς τους βασικούς νομοθετικούς φακέλους.
